མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་རོགས་སྐྱོར་ཚོགས་པས་ཚོགས་འདུའི་ཆོག་འཆན་ཐོབ་པ་བརྒྱུད་ཟླ་འདིའི་ཚེས་༡ཉིན་བོད་རིག་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་དཔྱད་གླེང་དེབ་༼ལྔ་རིག་གི་ལང་ཚོ་༽སྤེལ་ནས་ལོ་འཁོར་བཅུ་ལོན་པའི་རྗེས་དྲན་དང་འབྲེལ་བའི་བོད་རིག་པའི་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་ཟི་ལིང་ནས་བསྡུས།༼ལྔ་རིག་གི་ལང་ཚོ་༽ཞེས་པའི་དུས་དེབ་འདི་ནི་རྩོམ་སྒྲིག་པ་རུ་མང་འཕྲིན་ལས་རྒྱ་མཚོ་དང་།རྐང་ཚའི་ཆོས་བཟང་།རུ་མང་སྨན་པ་ཚུལ་ཁྲིམས་བཅས་རྩོམ་སྒྲིག་པ་མི་གསུམ་གྱིས་དུས་ད་ལྟའི་བར་དཀའ་ཁག་གང་མང་ཁྱད་དུ་བསད་ནས་སེམས་ཀྱིས་བསྐྱངས་ཤིང་བློ་ཡིས་གཉོར་ཏེ་མཐོ་འབྲིང་ནས་སློབ་ཆེན་སློབ་མ་དང་དགོན་སྡེ་ཁག་གི་དོན་གཉེར་ཅན་དག་ལ་རིན་མེད་གཟིགས་འབུལ་བྱས་ནས་ཐོན་པའི་དཔྱད་རྩོམ་དང་གླེང་བརྗོད་ཁོ་ན་བསྡུ་བའི་དུས་དེབ་ཅིག་ཡིན།
ཐེངས་འདི་ཚོགས་འདུའི་སྟེང་ནུབ་བྱང་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་ཀྱི་འབུམ་རམས་པའི་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་དཔའ་རིས་སངས་རྒྱས་ཚང་།མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་གྱི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ཆབ་འགག་རྟ་མགྲིན།དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་བུ་བཞི་བསམ་པའི་དོན་གྲུབ།མཚོ་སྔོན་དགེ་ཐོན་སློབ་ཆེན་གྱི་དགེ་རྒན་ཆེན་མོ་ལྕགས་ཐར་རྒྱལ།གངས་ལྗོངས་ཤེས་རིག་ནོར་བུའི་སློབ་གླིང་གི་སློབ་དཔོན་ཆེན་མོ་འཇིགས་མེད་རྒྱ་མཚན་ཚང་།སློབ་དཔོན་ལྡོང་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ།སློབ་དཔོན་ཤེས་རབ་བསྟན་དར།སོགས་མཁས་པ་མང་བོ་གདན་འཛོམས་ཤིང་།གཞན་ཡང་མཚོ་སྔོན་བོད་སྐད་རྒྱང་སྒྲོག་བརྙན་འཕྲིན་ཁང་།མཚོ་སྔོན་མི་རིགས་མི་རིགས་དཔེ་སྐྲུན་ཁང་དང་༼སྦྲང་ཆར་༽རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་། ༼རྩེར་སྙེག༽་རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་། མཚོ་སྔོན་བོད་ཡིག་གསར་འའགྱུར་ཁང་། མཚོ་སྔོན་བོད་ཡིག་ཁྲིམས་ལུགས་ཚགས་པར་ཁང་། ཀྲུང་གོ་བོད་ཀྱི་དྲ་བ་སོགས་བོད་ཀྱི་རིག་གནས་སྡེ་ཁག་གི་ལས་ཁུངས། དགོན་སྡེ་ཁག་དང་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་སོགས་ནས་ཐོན་པའི་མི་བདུན་བརྒྱ་ཡས་མས་ཤིག་འཛོམས།ལོ་ངོ་བཅུའི་རིང་གི་ལྔ་རིག་གི་ལང་ཚོའི་རྩོམ་ཡིག་ཁྲོད་བདམས་ཐོན་བྱུང་བའི་དཔྱད་རྩོམ་ཁྲོད་གཟེངས་ཐོན་རྩོམ་ཡིག་དྲུག་དང་ཕུལ་བྱུང་རྩོམ་ཡིག་བཞི་བཅས་རྩོམ་བཅུ་ལ་བྱ་དགའ་ཕུལ།གཟེངས་ཐོན་བྱ་དགའ་ཐོབ་པའི་རྩོམ་ཡིག་དྲུག་ནི།གངས་ལྗོངས་ཤེས་རིག་ནོར་བུའི་སློབ་གླིང་གི་སློབ་གཙོ་འཇིགས་མེད་རྒྱལ་མཚན་ལགས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་ནང་བསྟན་དགོན་སྡེའི་སྒྲིག་ཡིག་དུས་རབས་ཀྱི་ནམ་འཕང་གཅོད་པའི་ལྷ་བྱ་དཀར་བོ།རྩོམ་པ་བོ་རྒྱ་གྲོལ་ལགས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་བྱམས་དང་སྙིང་རྗེའི་ཀློང་གི་འཕགས་པ་སྤྱན་རས་གཟིགས།རྩོམ་པ་བོ་ལྡོང་ཡོན་ཏན་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་སུམ་རྟགས་དག་གསུམ་གྱི་ཁྲིད་ཐབས་དང་ཁྱད་ཆོས་ལས་འཕྲོས་ཏེ་བོད་ཀྱི་སྤྱི་སྐད་གླེང་བ། རྩོམ་པ་བོ་ཨ་རིན་ལྕགས་རྒྱལ་འབུམ་ལགས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་ཏུན་ཧོང་གདུགས་དཀར་མོའི་འགྱུར་ཡིག་ཁག་གི་ངོ་སྤྲོད་དང་དེའི་ལོ་ཙྭ་བ་སོགས་ཀྱི་ཐོག་མའི་དཔྱད་པ།  བོད་ལྗོངས་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་གྱི་དགེ་རྒན་ཤ་བོ་ཚེ་བརྟན་ལགས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་སྙན་ངག་ལ་འཇུག་ཚུལ་ཚིག་རྒྱན་རིག་པའི་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་རྩོམ་རིག་གསར་བའི་དོན་སྙིང་དང་ཁྱད་ཆོས་ཅུང་ཟད་གླེང་བ།རྩོམ་པ་བོ་གངས་འཚོ་ལགས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་རྒྱལ་བོ་འུ་དམ་བཙན་པོའི་སྐབས་སུ་དབས་སྟག་སྙ་སོགས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁྲིམས་བཤིགས་པའི་ཚུལ་ལ་དཔྱད་པ། ཕུལ་བྱུང་རྩོམ་ཡིག་བྱ་དགའ་ཐོབ་པའི་རྩོམ་ཡིག་དག་ནི། རྩོམ་པ་བོ་ཤ་བོ་བཀྲ་ཤིས་ལགས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་གྲུ་ཟུར་ནས་བལྟས་པའི་བོད་ཀྱི་སྐད་དང་ཡི་གེ།རྩོམ་པ་བོ་གཅོད་པ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་དམར་ཕྱིའི་འོད་ཐིག་དང་སྨིག་ཕྱིའི་འོད་ཐིག་གི་དགེ་མཚན་དང་སྐྱོན་ཆ་བརྗོད་པ།རྩོམ་པ་བོ་རྫ་ཤུལ་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་ལགས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་ནམ་མཁའི་སྤྲིན་དང་བར་སྣང་གི་རླུང་ལ་བརྟགས་ནས་ཁ་ཆར་འབབ་མིན་ལ་དཔྱད་པ།ནུབ་མི་རིགས་སློབ་ཆེན་གྱི་དགེ་རྒན་དཔལ་མོ་ལགས་ཀྱི་དཔྱད་རྩོམ་༼བཞོ་ལུང་༽དང་འབྲེལ་ཏེ་དེང་རབས་བོད་རིགས་བུད་མེད་ཀྱི་སྙན་རྩོམ་བརྩམས་ཆོས་ལ་དཔྱད་པ་བཅས་ཡིན།
གཞན་ཡང་དུས་དེབ་སྟེང་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པའི་ཚོགས་པ་དང་སློབ་གྲྭ་གསར་བ་དྲུག་ལ་བཟང་བསྟོད་བྱ་དགའ་ཕུལ།དེ་མཚུངས་སུ་ཐེངས་འདིའི་བོད་རིག་པའི་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་ལ་མཐུན་རྐྱེན་ཡོངས་སུ་སྦྱོར་མཁན་མཚོ་ལྷོ་ཁུལ་བྲག་དཀར་རྫོང་སྐྱ་ར་དམར་མོ་སྡེ་བའི་སྦྱིན་བདག་ཚེ་བྱམས་དང་བདུད་འདུལ་སྐྱབས།བསམ་གྲུབ་རྒྱལ་བཅས་ལ་བཀའ་དྲིན་མཚོན་པའི་ལེགས་སྐྱེས་ཕུལ། ཐེངས་འདིའི་དཔྱད་འདེམས་པ་ནི།མཚོ་སྔོན་བོད་ཁྲིམས་ལུགས་ཚགས་པར་ཁང་གི་བུན་ཁྲང་རྒྱལ།ལྷ་ཆབ་སྔོན་མོའི་རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་།ལྔ་རིག་གི་ལང་ཚོ་རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་བཅས་ཡིན།མཁས་པ་སོ་སོས་རང་རང་གི་ཆེད་ལས་དང་འབྲེལ་བའི་སྒོ་ནས་དུས་ཚོད་བྱེད་ཀ་རེ་ལ་འཆད་ཁྲིད་གནང་བ་དང་དྲི་བ་དྲིས་ལན་གྱི་ཚུལ་གྱིས་བགྲོ་གླེང་གང་ལེགས་བྱས་རྗེས་ཕྱི་དྲོ་དུས་ཚོད་བདུན་པར་ཚོགས་འདུ་བདེ་ལེགས་ངང་གྲོལ།