ལྷ་བཟོ་མཁས་ཅན་དར་རྒྱས་ལ་མཛོ་རྫི་དར་རྒྱས་ཡང་ཟེར།གྲྭ་མིང་ལ་ཀརྨ་དར་རྒྱས་ཟེར།  དེའང་ཁོང་ནི་རབ་བྱུང་བཅུ་དྲུག་པའི་ས་ཕོ་འབྲུག་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་༡༩༢༨ལོར་དཔལ་སྤུངས་དགོན་པའི་ཉེར་སྐོར་དུ་ཡབ་མཛོ་རྫི་དམ་ཆོས་དང་ཡུམ་ཨོ་ཚ་མཚོ་ཆུང་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས།  རབ་བྱུང་བཅུ་བདུན་པའི་ཆུ་ཕོ་སྤྲེལ་ལོ་སྟེ་སྤྱི་ལོ་༡༩༩༢ལོར་དཔལ་སྤུངས་དགོན་དུ་སྐུ་གཤེགས། ཁོང་ཆུང་ངུའི་དུས་སུ་སྤྲུལ་སྐུ་འཆར་མ་ཞིག་རེད་ཟེར་སྲོལ་ཡོད་ལ།ཡུལ་དགོན་གཉིས་ཀྱིས་བསྟོད་བསྔགས་ཀྱི་གནས་སུའང་གྱུར།དགུང་ལོ་དྲུག་པའི་ཐོག་ཕ་ཡབ་ཀྱི་མདུན་ནས་ཀློག་སློབ་པའི་དབུ་ཚུགས།དཔལ་སྤུངས་དགོན་དུ་ཕེབས་པ་དང་སི་ཏུ་པདྨ་དབང་མཆོག་གི་མདུན་དུ་སྐྲ་ཕུད་ཕུལ་ཏེ་དགེ་བསྙེན་དང་རབ་བྱུང་གི་སྡོམ་པ་བཞེས།ཤར་དཔལ་སྤུངས་ཐུབ་བསྟན་ཆོས་འཁོར་གླིང་གི་ཚོགས་ལ་དངོས་སུ་ཞུགས་ཏེ་འདོན་ཆའི་སྐོར་བསླབ་ཅིང་ཆོས་སྤྱོད་བཅས་ལ་བྱང་བ་མཛད།དབུ་ཅན་དབུ་མེད་ཀྱི་བྲིས་རྒྱུན་ལེགས་པར་སྦྱངས།ཁོང་ཆུང་དུས་ནས་ལག་བདེ་ཡོད་སྟབས་སི་ཏུ་པདྨ་དབང་མཆོག་（༡༨༨༦-----༡༩༥༢）དང་འཇམ་མགོན་ཀོང་སྤྲུལ་གཉིས་པ་དཔལ་ལྡན་མཁྱེན་བརྩེའི་འོད་ཟེར་（༡༩༠༤-----༡༩༥༤）སོགས་ཀྱིས་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ལྷ་རིས་སྦྱང་ན་མ་འོངས་པར་ཕན་ཐོག་ཡོད་ཚུལ་སོགས་གསུང་གི་བདུད་རྩི་ཟབ་མོ་གནང་བའི་རྐྱེན་གྱིས། སྤྲུལ་པའི་ལྷ་བཟོ་ཆེན་པོ་ཐང་བླ་ཚེ་དབང་མཆོག་ལ་མཉེས་པ་གསུམ་གྱིས་མངོན་པར་མཆོད་དེ་ལྷ་རིས་ཀྱི་ལག་རྩལ་ཆ་ཚང་བསླབས་ཤིང་།ཚོན་ཕབ་སྦྱོར་བྱེད་སྟངས། ཐ་ན་པིར་དང་རས་གཞི་བཟོ་སྟངས།  གོང་གཤམ་ཚེམ་དྲུབ་བྱེད་སྟངས། བོད་ཤོག་བཟོ་སྟངས།ཡིག་གཟུགས་འབྲི་སྟངས་སོགས་ལ་མཁས་པར་གྱུར།ཕྱིས་སུ་བོད་ཤོག་བཟོ་སྟངས་ཙམ་མ་གཏོགས་གཞན་ཆ་ཚང་གང་ལ་གང་མཁོ་རུ་བསླབས་པ་དང་།སློབ་བུ་གསར་པ་བ་ལ་རིན་མེད་ཀྱིས་པིར་དང་ལྷ་དཔེ་བཟོས་པའི་གྲངས་ནི་བརྗོད་ལས་འདས།ཁོང་གིས་བྲིས་པའི་ཐང་ཆུང་འགའ་ཀོང་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེའི་མདུན་དུ་གཟིགས་འབུལ་ལན་མང་ཕུལ་བ་ལས།འཇིགས་བྱེད་ཀྱི་བྲིས་ཐང་ཞིག་གཟིགས་འབུལ་ཕུལ་བར་ལེགས་སོའི་དབུགས་དབྱུང་ལན་མང་གནང་ནས་གཡང་སྒམ་ནང་དུ་འཇོག་དགོས་ཚུལ་སོགས་གསུངས།དེ་ནས་ཐང་བླ་ཚེ་དབང་མཆོག་གིས་བཀའ་བཀོད་ལྟར་དུ་ཀོང་སྤྲུལ་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་མདུན་དུ་ཀརྨ་སྒར་བྲིས་ཀྱི་འབྲི་རྒྱུན་ཁུངས་ཐུབ་ཅན་སྒར་པའི་ལྷ་བཟོ་ཆེན་མོ་བསོད་ནམས་ཉི་མ་དང་།ལྷ་བཟོ་འཇམ་དཔལ་བཅས་དང་ལྷན་དུ་བཀའ་བརྒྱུད་གསེར་ཕྲེང་གྲས་ཐང་ཁྱོན་༤༡ཅན་དང་།གསེར་ཕྲེང་ཞལ་ཐང་འབྲི་འགོ་ཚུགས་ནས་ཡུན་མ་རིང་བར་དཔལ་ལྡན་མཁྱེན་བརྩེའི་འོད་ཟེར་ཞིང་གཞན་དུ་གཤེགས་ཏེ།  ཀོང་སྤྲུལ་བླ་བྲང་གི་ཕྱག་མཛོད་བུ་དྷ་དང་ཡོན་ཏན་རྣམ་གཉིས་ཀྱིས་དགོངས་རྫོགས་གདུང་རྟེན་སོགས་ཚད་མེད་བསྒྲུབས་ལ།དགོང་རྫོགས་སྒྲུབ་མཆོད་སྐབས་བཤམ་རྒྱུ་རྗེ་བླ་མའི་འདྲ་སྐུ་དང་། བླ་མའི་ཐུགས་དམ་རྒྱལ་བ་རྒྱ་མཚོ།ཡི་དམ་རྡོ་རྗེ་ཕག་མོ་སོགས་ཀྱི་ཞལ་ཐང་ཁོང་དང་འཇམ་དཔལ་གཉིས་ཀྱིས་ལེགས་གྲུབ་མཛད་པ་དང་།གཞན་ཡང་མཆོད་རྫས་ཡོ་བྱད་སྒྲུབ་མཆོད་གསར་འཛུགས་ལ་ཞབས་ཞུ་འགྲན་ཟླ་བྲལ་བ་གནང་བས། འཇམ་དཔལ་དང་ཁོང་གཉིས་ལ་ཡང་ཁྲོད་ཞབས་འབྲིང་རྣམ་གཉིས་ཞེས་ལྷ་མིའི་བསྟོད་བསྔགས་ཀྱི་གནས་སུ་གྱུར།ཞལ་ཐང་དེ་དག་ད་ལྟའང་དཔལ་སྤུངས་དགོན་གཞུང་དང་ཡང་ཁྲོད་སྒྲུབ་ཁང་དུ་བཞུགས་སུ་གསོལ།སྔོན་རྗེས་སུ་དཔལ་སྤུངས་དགོན་པའི་དབྱར་གནས་ལྷ་ཁང་དུ་གནས་བཅུ་ལོགས་བྲིས་དང་།སི་ཏུ་པདྨ་དབང་མཆོག་གིས་ཐང་བླ་ཚེ་དབང་མཆོག་གིས་སློབ་མའི་རྩེ་གྲས་སུ་བདམས་ནས་མགོ་ལོག་རྒྱུད་སྡེ་དགོན་དུ་གྱང་ལྷའི་ལྡེབས་བྲིས།ཐང་བླ་ཚེ་དབང་གི་ཞབས་ཕྱིར་དུ་སྡེ་དགེ་ཚང་གི་ཕོ་བྲང་ཕྱི་ནང་ལ་ཚོན་རྩི་རི་མོ།དཔལ་འབྱོར་དགོན་དུ་ཚོན་རྩི་རི་མོ སོགས་བྲིས་པ་བརྗོད་ལས་འདས།  དེ་མིན་དཔལ་སྤུངས་བེ་རུ་མཁྱེན་བརྩེའི་དགོངས་པ་བཞིན་ཀླུ་དེའུ་བླ་སྨན་འབུམ་རམས་པ་ས་ཐམ་བློ་གྲོས་དང་སྨན་རམས་པ་ཀརྨ་ཕུན་ཚོགས་གཉིས་ཀྱིས་ཞལ་བཀོད་ལྟར་གསོ་རིག་ཕྱི་རྒྱུད་གཏར་བསྲེག་མན་ངག་དང་བཅས་པའི་སྨན་ཐང་འགའ་ཐང་བླ་ཚེ་དབང་གིས་སྐྱ་རིས་དང་དར་རྒྱས་ཀྱིས་ཚོན་མདངས་ཡོངས་སུ་གྲུབ་པ་བཅས་གསར་བརྗེ་སྔོན་གྱི་ལོ་རྒྱུས་མཐོང་ཐོས་རྣམས་སོ།།དུས་འགྱུར་གྱི་སྐབས་སུ་དགོན་པ་གཏོར་སྐྱོན་བྱུང་བ་དང་ལྷན་དུ་མཉམ་ལས་ཁང་གི་ངལ་རྩོལ་ལ་ཞུགས་ཞོར་དུ་། ས་གནས་དེ་གའི་ལས་བྱེད་པ་དང་མི་སེར་ལ་ཤིང་སྒམ་དང་མེ་བུམ་ལ་ཚོན་བྱུག་པ་དང་།སྐབས་སྐབས་སུ་ཤང་དང་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཚན་ལ་དྲིལ་བསྒྲགས་ཡིག་ཆ་འབྲི་རོགས་བྱས་པས།  ཁོ་བོའི་བོད་ཡིག་ཡིག་གཟུགས་ལ་བཟང་ཆའི་བསྟོད་བསྔགས་ཐེབ་སྟེ་ཀུན་གྱི་ཡིད་སྨོན་བྱས།ལྐོག་ཏུའང་ཐང་ཆུང་འགའ་བྲིས་ཏེ་གླ་ཆ་བྱུང་བ་འཚོ་བའི་ཁ་སྣོན་བྱས།  དེ་དུས་དད་ལྡན་འགའ་ལ་བྲིས་པའི་ཐང་ཆུང་འགའ་དེང་སང་གློག་པར་དུ་བཏབ་ནས་བཀྲམ་འདུག་པར་དད་གུས་མོས་པའི་སྤྲོ་སྣང་བསྐྱེད་བཞིན་ཡོད།དེ་ནས་སྤྱི་ལོ་༡༩༨༠ལོར་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་གིས་དཔལ་སྤུངས་དགོན་པ་ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་རིག་རྫས་སྲུང་སྐྱོང་གི་སྡེ་ཚན་དུ་བཞག་རྗེས།སྤྱི་ལོ༡༩༨༢ལོར་འདུ་ཁང་ལྡེབས་རིས་ཉམས་གསོའི་སྐབས་ཐང་བླ་ཚེ་དབང་གི་ཞབས་ཕྱི་གཙོ་བོའི་གྲས་སུ་ཁོང་དང་འཇམ་དཔལ་གཉིས་ཀྱིས་ཐུགས་འགན་བཞེས་ཏེ།འདུ་ཁང་ཕྱི་ནང་གི་གྱང་ལྷ་རྙིང་པ་ཚོན་གསོས་ཞུས་པ་དང་། གསར་དུ་བྲིས་པའི་ཐུབ་པའི་མཛད་ཆེན་དང་།གནས་བརྟན་བཅུ་དྲུག སྲུང་མ་བཅས་ཀྱི་གྱང་ལྷ། སི་ཏུ་ན་རིམ་གྱི་གཟིམ་ཆུང་གི་ཕྱི་འཁྱམས་སུ་ཡོད་པའི་ཚེ་རིང་སྐོར་དྲུག་དང་།ཐུན་པ་སྤུན་བཞི་སོགས་ཀྱི་ལོགས་བྲིས་བཅས་ཐང་བླས་སྐྱ་རིས་མཛད་པར་ཁོང་གིས་འགན་བཞེས་ཏེ་ཚོན་བཏང་བ། དེ་སྐོར་དགོན་ཆེན་དགོན་པའི་ཁོངས་གཏོགས་གཡུ་འབྲུག་ལྷ་ཁང་གི་ལྡེབས་བྲིས་ཀྱི་རས་གཞི་ཆ་ཚང་ཐང་བླ་ཚེ་དབང་དང་འཇམ་དཔལ་ཁོང་གསུམ་གྱིས་བྲིས་པ་ལས་རྣམ་སྲས་རྐྱ་བརྒྱད་འཁོར་དང་བཅས་པའི་ལྷ་བཀོད་དང་འཁོར་སོགས་སྔར་མེད་འཕྲུལ་ལས་གྲུབ་པ་ལྟ་བུ་དཔེ་ཆོད་རིས་ཆོད་ཙམ་མིན་པར་བརྒྱུད་པའི་ཁུངས།མཐོང་གོམས་ཀྱི་ཉམས་མྱོང་།མཁས་པའི་བཟོ་ཁྱད་དང་བཅས་ལྷང་ངེར་མངོན་པ་སྟེ།ཀརྨ་སྒར་བྲིས་གསར་མ་ཀུན་མཁྱེན་དྷརྨ་ཀ་རའི་ཕྱག་སྲོལ་འཕྱུགས་པ་མེད་པ་བཞེངས་ཞོར་དུ་ལྷ་བྲིས་གསར་པ་རྣམས་ལ་མན་ངག་མཛུབ་ཚུགས་སུ་སྦ་གསང་མེད་པ་བསླབས་པའོ།།༡༩༨༢ལོར་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་བོད་ཡིག་སློབ་གྲྭའི་ཐོག་མའི་བཟོ་རིག་འཛིན་གྲྭ་དཔལ་སྤུངས་སུ་བཙུགས་ཏེ། ཐང་བླ་ཚེ་དབང་གིས་འཛིན་བདག་དང་སློབ་དཔོན་གཙོ་བོའི་ཐུགས་འགན་བཞེས་པའི་ཐོག དར་རྒྱས་ཀྱིས་ཀྱང་ཟུར་ཁྲིད་དགེ་རྒན་གྱི་འགན་བཞེས་ཏེ།རྗེ་བཙུན་མི་ལའི་ཞལ་ནས།མི་ལ་ངན་པ་མ་བརྗོད་ན། །རང་ལ་ལྷ་བཞིན་མཐོང་བ་ཡིན། །གཞན་ལ་བསམ་པ་མི་ངན་ན།།རང་གི་བསོད་ནམས་འཕེལ་བ་ཡིན། །ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར།  ཁོང་གི་སློབ་མ་སྤྱི་དང་རིས་སུ་མ་ཕྱེ་བ་སློབ་མ་ཡོངས་ལ་ཚིག་རྩུབ་མི་སྨྲ་བ་དང་།  ང་རྒྱལ་གྱི་རྣམ་པ་ཅུང་ཟད་ཙམ་ཡང་མེད་པ། བསམ་པ་བཟང་པོའི་སྒོ་ནས་སྐབས་སྐབས་སུ་ཉམས་མཚར་བའི་རྩེད་མོ་སྣ་ཚོགས་རྩེད་པ་དང་།  ཁོང་ཉིད་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ངག་སྙན་བའི་སྒོ་ནས་མ་ཎི་རྒྱང་འབོད་གྱེར་བ་དང་བཅས་བཟོ་རིག་འཛིན་གྲྭ་ལ་སྐུ་གཟུགས་ཀྱི་ཉམས་སྣ་ཚོགས་པའི་བར་ཐིག་དང་བཅས་པ་སྐལ་བ་བཟང་པོའི་བགོ་སྐལ་དུ་བསྩལ། ཁོང་ནི་བོད་རྒྱུད་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ལ་ནང་བྱན་ཆུད་ཅིང་སློབ་མ་སྐྱོང་པའི་ཐབས་ལ་མཁས་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན། ཁོང་གིས་བསྐྱངས་བའི་སློབ་ཚོགས་བརྒྱ་ཕྲག་དུ་མ་ལས་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་ནི་སི་བོད་བཟོ་རིག་དགེ་རྒན་ཡོན་ཏན་ཚེ་རིང་དང་། དིས་ཆུང་བུ་རྒན།དྷརྨ་ཀ་རའི་སློབ་གླིང་གི་དགེ་རྒན་བཀྲ་ཤིས་རྡོ་རྗེ་དང་།  དཀོན་མཆོག  འཆི་མེད་བཅས།  གཞན་ཡང་ཡ་མ་ཚེ་རིང་།ཨ་ཕྲུག ཚེ་དབང་རྒྱལ་མཚོ།བུ་འདིག་བཅས་ལྷ་རིས་དང་དགེ་རྒན་གྱི་འགན་གཅིག་ལྕོགས་དུ་ཁུར་ཐུག་པ་ཤ་སྟག་བྱུང་།སྤྱིར་དམ་པ་ཁོང་ནི་མི་རྒྱུད་ལྷོད་ཞིང་དུལ་བའི་ངང་ཚུལ་ལྡན་ལ།ཐུགས་རིགས་བླ་ལྷག་ཏུ་བཟང་བའི་ཚད་དུ་གྲགས། རྒྱུན་དུའང་བཀའ་ཆོས་མང་དུ་གསན་ཞིང་དེ་དག་གསན་ལོ་ཙམ་དུ་མིན་པ་ཐུགས་དམ་ཉམས་བཞེས་མཛད་དེ་མཐར་དགུང་ལོ་དྲུག་ཅུ་རེ་བཞི་སྟེང་སྐུ་གཤེགས་ཏེ་ཐུགས་དམ་བཞུགས་པ་ནི་ཀུན་གྱིས་མཐོང་ཐོས་སུའོ།  །དེ་ཉིད་ཀྱི་བསྐྱངས་བའི་སློབ་ཚོགས་མང་དུ་མཆིས་པའི་ནང་ནས་སྐུ་སྲས་གཉིས་སུ་བཞུགས་པ་ལས་ཆུང་བ་རིག་འཛིན་ནི།  སྤྱི་ལོ་༡༩༧༩ལོར་སྐྱེས་ཞིང་ལོ་༡༢བར་དུ་ཡབ་ཀྱི་མདུན་ནས་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་སོགས་སློབ་སྦྱོང་གནང་ཞིང་། དེའང་ཐོག་མར་ཐང་བླ་ཚེ་དབང་མཆོག་གི་མདུན་དུ་ཡབ་རྒན་ཀྱིས་ཁྲིད་ནས་རི་མོ་བསླབ་འགོ་ཚུགས་པའི་རྟེན་འབྲེལ་དུ་འཇམ་དབྱངས་རལ་པད་སོགས་ཀྱི་དཔེ་རིས་གནང་ཞིང་བྱིན་རླབས་ཞུས། རིམ་བཞིན་རི་མོའི་རྨང་གཞི་སོགས་བསླབས་ཅིང་།ཐང་བླ་ཚེ་དབང་མཆོག་གི་སྐུ་མདུན་དུའང་རི་མོ་གཟིགས་འབུལ་ཞུ་བ་ཡབ་རྒན་ཉིད་ཀྱི་བཏང་བ་ལྟར་དུ་སོང་བ་དང་། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་ཐིག་རྩ་དང་སྐྱ་བྲིས་ལ་ནན་ཏན་གྱིས་ཡུན་རིང་དུ་ཡབ་རྗེ་མཆོག་གིས་བསླབ་སྟོན་བཞིན་བསླབས་སྟེ།སྲས་རྒྱུད་ཀྱི་རི་མོའི་རྒྱུན་འཛིན་གྱི་སློབ་བུ་ཡིན་ལ།ད་སྐབས་ལྷ་རིས་ལས་ཀ་མཛད་མུས་སུ་བོད་ལྗོངས་ལྷ་སར་བཞུགས་ཡོད་པ་དང་། སྔོན་རྗེ་སུ་རྒྱལ་ཡོངས་རིག་དངོས་སྲུང་སྐྱོང་སྡེ་ཚན་མངའ་རིས་གུ་གེ་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་ཕོ་བྲང་གི་ལྡེབས་རིས་རྙིང་པ་ཞིག་གསོའི་ལས་གཞིར་ཞུགས་པ་དང་།  དབུས་གཙང་ཕྱོགས་ཀྱི་དགོན་སྡེ་མང་པོའི་ལྡེབས་རིས་བསྐྱར་གསོ་བཅས་རིག་དངོས་སྲུང་སྐྱོང་ལ་བྱས་རྗེ་གང་འཚམས་ཤིག་བཞག་དང་འཇོག་མུར་གནས། རྒྱུན་འཛིན་གྱི་སློབ་བུ་ཡང་བསྐྱངས་དང་སྐྱོང་བཞིན་པའོ།།ཞེས་དཔལ་མོས་བསྡུས་ཏེ་རྒྱ་ཡིག་ཏུ་བསྒྱུར་ཡོད།