1982ལོའི་ཟླ་བ12པའི་ཚེས4ཉིན་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་ལྔ་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་ལྔ་པའི་ཐོག་གྲོས་འཆམ་བྱུང་ཞིང༌། 1982ལོའི་ཟླ་བ12པའི་ཚེས་4ཉིན་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱིས་སྤྱི་བསྒྲགས་བྱས་ཏེ་ལག་བསྟར་བྱས་པ།

　1988ལོའི་ཟླ་བ4པའི་ཚེས12ཉིན་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བདུན་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་གཅིག་པའི་ཐོག་གྲོས་འཆམ་བྱུང་བའི《ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དག་བཅོས་འཆར་ཟིན》དང༌།   1993ལོའི་ཟླ་བ་༣པའི་ཚེས29ཉིན་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བརྒྱད་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་དང་པའི་ཐོག་གྲོས་འཆམ་བྱུང་བའི《ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དག་བཅོས་འཆརཟིན》དང༌།    1999ལོའི་ཟླ་བ3པའི་ཚེས15ཉིན་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་དགུ་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་གཉིས་
པའི་ཐོག་གྲོས་འཆམ་བྱུང་བའི《ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དག་བཅོས་འཆར་ཟིན》དང༌།    2004ལོའི་ཟླ་བ3པའི་ཚེས14ཉིན་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་བཅུ་པའི་གྲོས་ཚོགས་ཐེངས་གཉིས་པའི་ཐོག་གྲོས་འཆམ་བྱུང་བའི《ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རྩ་ཁྲིམས་དག་བཅོས་འཆར་ཟིན》བཅས་གཞིར་བཟུང་ནས་དག་བཅོས་བྱས།

གླེང་གཞི།

　　ཀྲུང་གོ་ནི་འཛམ་གླིང་སྟེང་ལོ་རྒྱུས་ཆེས་ཡུན་རིང་ལྡན་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན།ཀྲུང་གོ་མི་རིགས་སོ་སོའི་མིདམངས་ཀྱིས་ཐུན་མོང་དུ་འོད་སྟོང་འབར་བའི་རིག་གནས་གསར་གཏོར་བྱས་ཡོད་པ་དང༌།     གཟི་བརྗིད་ཅན་གྱི་གསར་བརྗེ་སྲོལ་རྒྱུད་ལྡན་པ་རེད།

　1840ལོ་ནས་བཟུང་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་གྱི་ཀྲུང་གོ་ནི་རིམ་བཞིན་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་ཕྱེད་ཙམ་དང་མི་སེར་སྤེལ་ཡུལ་ཕྱེད་ཙམ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་རུ་གྱུར།    ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་རང་བཙན་དང༌།   མི་རིགས་ཀྱི་བཅིངས་འགྲོལ། དམངས་གཙོ་རང་དབང་བཅས་ཀྱི་ཆེད་དུ་སྔོན་འགྱེལ་རྗེས་མཐུན་གྱིས་དཔའ་ངར་ཆེན་པོ་ངང་འབད་ཐབས་བྱས།

　　དུས་རབས་ཉིས་ཤུ་པར་ཀྲུང་གོར་གནམ་ས་བླ་འོག་སྒྱུར་བའི་རླབས་ཆེན་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་བསྒྱུར་བཅོས་བྱུང༌།

　1911ལོར་སྐུ་ཞབས་སུན་ཀྲུང་ཧྲན་ལགས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་བྱས་པའི་ལྕགས་ཕག་ལོའི་གསར་བརྗེས་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་གྱི་གོང་མའི་ལམ་ལུགས་མེད་པ་བཏང་ནས་ཀྲུང་ཧྭ་མི་སེར་རྒྱལ་ཁབ་བཙུགས།     འོན་ཀྱང་ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་ཀྱིས་བཙན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་དང་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་པའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ལས་འགན་ད་དུང་ལེགས་གྲུབ་བྱུང་མེད།

　 1949ལོར་མའོ་ཙེ་ཏུང་གཙོ་འཛིན་ཡིན་པའི་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་ཀྲུང་གོ་མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་འགོ་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་ཡུན་རིང་ཞིང་དཀའ་ཚེགས་ཆེ་ཞིང་འགལ་རྐྱེན་རྙོག་འཛིང་ཆེ་བའི་དྲགས་ཆས་འཐབ་རྩོད་དང་རྣམ་པ་གཞན་གྱིས་འཐབ་རྩོད་བྱས་རྗེས་མཐར་བཙན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་དང་བཀས་བཀོད་རྒྱུད་འཛིན་རིང་ལུགས།    དཔོན་ངན་མ་རྩ་རིང་ལུགས་སོགས་ཀྱི་དབང་སྒྱུར་མགོ་རྟིང་སློག་ནས་དམངས་གཙོ་རིང་ལུགས་གསར་པའི་གསར་བརྗེ་རླབས་ཆེ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཐོབ་པ་དང༌།ཀྲུང་ཧྭ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་བཙུགས།     དེ་ནས་བཟུང་ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་ཀྱིས་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་དབང་ཆ་བཟུང་ཏེ་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་བདག་པོར་གྱུར།

　　ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་དབུ་བརྙེས་རྗེས།   རང་རྒྱལ་གྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཏེ་དམངས་གཙོ་རིང་ལུགས་གསར་པ་ནས་རིམ་བཞིན་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་སུ་བར་བརྒལ་མངོན་འགྱུར་བྱས།     ཐོན་སྐྱེད་རྒྱུ་ཆ་སྒེར་ལ་དབང་བའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་བསྒྱུར་བཀོད་ལེགས་པར་གྲུབ།    མིས་མིར་བཤུ་གཞོག་བྱས་པའི་ལམ་ལུགས་རྩ་མེད་དུ་བཏང་ནས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་དངོས་སུ་ཚུགས།བཟོ་པ་གྲལ་རིམ་གྱི་མགོ་ཁྲིད་བྱས་པའི་བཟོ་ཞིང་མནའ་འབྲེལ་རྨང་གཞི་བྱས་པའི་མི་དམངས་དམངས་གཙོ་སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་ཏེ་འབྱོར་མེད་གྲལ་རིམ་གྱི་སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་སྲ་བརྟན་དང་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང༌།    ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་དང་ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་བཅིངས་འགྲོལ་དམག་གིས་བཙན་རྒྱལ་རིང་ལུགས་དང་བཙན་དབང་རིགས་ལུགས་ཀྱིས་བཙན་འཛུལ་དང་གཏོར་བརླག     དྲག་པོའི་འཁྲུག་རྐྱེན་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བས་རྒྱལ་ཁབ་གྱི་རང་བཙན་དང་བདེ་འཇགས་འགན་སྲུང་བྱས་པ་དང་རྒྱལ་སྲུང་གི་སྟོབས་ཤུགས་ཇེ་ཆེར་བྱུང༌།   དཔལ་འབྱོར་འཛུགས་སྐྲུན་ཐད་གལ་ཆེ་བའི་གྲུབ་འབྲས་ཐོབ།     ཅུང་ཆ་ཚང་བའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་བཟོ་ལས་མ་ལག་གཞི་རྩའི་ཐོག་ནས་གཞིར་ཚུགས་ཐུབ་པ་བྱུང༌།ཞིང་ལས་ཐོན་སྐྱེད་མངོན་གསར་མཐོར་འདེགས་བྱུང་བ་དང༌།  སློབ་གསོ་དང་ཚན་རིག  རིག་གནས་སོགས་བྱ་བཞག་ལ་འཕེལ་རྒྱས་ཆེན་པོ་བྱུང༌།   སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བསམ་པའི་སློབ་གསོ་ལ་གྲུབ་འབྲས་མངོན་གསར་ཐོབ།    རྒྱ་ཆེ་བའི་མི་དམངས་ཀྱི་འཚོ་བར་ལེགས་སྒྱུར་ཆེན་པོ་བྱུང༌།

　  ཀྲུང་གོ་དམངས་གཙོ་རིང་ལུགས་གསར་པའི་གསར་བརྗེ་ལ་རྒྱལ་ཁབ་བླངས་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་བྱ་བཞག་གི་གྲུབ་འབྲས་ནི་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་ཀྲུང་གོ་མི་རིགས་སོ་སོའི་མི་དམངས་འགོ་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་མར་ལེ་རིང་ལུགས་དང་མའོ་ཙེ་ཏུང་དགོངས་པའི་མཛུབ་སྟོན་འོག་བདེན་དོན་རྒྱུན་འཁྱོངས།ནོར་འཁྲུལ་ཡོ་བསྲང་བྱས་ཏེ་དཀའ་ངལ་དང་ཉེན་ཁ་སྣ་མང་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་ནས་ཐོབ་པ་རེད།    རང་རྒྱལ་ནི་དུས་ཡུན་རིང་པོའི་ནང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དམའ་རིམ་དུས་སྐབས་སུ་གནས་ཤིང༌།   རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ལས་འགན་ནི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་འགྲོ་ལམ་བརྒྱུད་དེ་སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་བསྡུས་ཀྱིས་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན།     ཀྲུང་གོའི་མི་རིགས་ཁག་གི་མི་དམངས་ཀྱིས་མུ་མཐུད་དུ་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་འགོ་ཁྲིད་འོགམར་ལེ་རིང་ལུགས་དང༌།   མའོ་ཙེ་ཏུང་གི་དགོངས་པ།   ཏུན་ཞའོ་ཕིན་གྱི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་མཚོན་བྱེད་གསུམ་གྱི་གལ་ཆེ་བའི་བསམ་བློ་གྱི་མཛུབ་སྟོན་འོག་མི་དམངས་དམངས་གཙོ་སྲིད་དབང་སྒེར་འཛིན་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང༌།    སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ།     བསྒྱུར་བཅོས་སྒོ་འབྱེད་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བཅས་བྱས་ཏེ་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྒྲིག་སྲོལ་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང༌།   སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཚོང་རྭའི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དམངས་གཙོ་འཕེལ་རྒྱས་སུ་གཏོང་བ་དང༌།  སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ།རང་སྟོབས་རང་སྤེལ།   དཀའ་སྤྱད་འབད་བརྩོན།   བཟོ་ལས་དང་ཞིང་ལས།  རྒྱལ་སྲུང༌།  ཚན་རིག་ལག་རྩལ་དེང་རབས་ཅན་དུ་རིམ་བཞིན་མངོན་འགྱུར་བྱས་ནས་དངོས་པོའི་དཔལ་ཡོན་དང་ཆབ་སྲིད་དཔལ་ཡོན།བསམ་པའི་དཔལ་ཡོན་བཅས་་འཆམ་མཐུན་ངང་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས་རང་རྒྱལ་ནི་སྟོབས་འབྱོར་དང་དམངས་གཙོ།   ཤེས་རིག་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་རྒྱུ་དེ་ཡིན།