སྤྱི་ལོ1985ལོར་རྒྱལ་ཁབ་ནས་སླར་ཡང་ཆེད་དངུལ་བཏང་ནས་པཎ་ཆེན་སྐུ་ཕྲེང་ལྔ་པ་ནས་དགུ་པའི་བར་གྱི་མཆོད་ཁང་ཤར་བཀྲ་ཤིས་རྣམ་རྒྱལ་ཉམས་གསོ་ཞུས་པ་དང་།   སྤྱི་ལོ1988ལོའི་ཟླ12པར་ཉམས་གསོའི་ལས་གྲ་དགོན་སྡེ་ཉམས་གསོའི་ལས་གྲའི་ནང་།   མ་དངུལ་གཏོང་མང་ཤོས་དང་།  དཀའ་ཚེགས་ཆེ་ཤོས་ནི་མཚན་སྙན་འཛམ་གླིང་ཡོངས་སུ་ཁྱབ་པའི་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་ཡིན་པ་རེད། སྤྱི་ལོ1988ལོའི་ཟླ10པར།   རྒྱལ་སྲིད་སྤྱི་ཁྱབ་ཁང་གིས་ཆེད་དངུལ་བཏང་ནས་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་ཉམས་གསོ་བ་རྒྱུའི་གཏན་འབེབས་གནང་བ་མ་ཟད།   ཆེད་མངགས་ཉམས་གསོའི་འགོ་ཁྲིད་ཚོགས་ཆུང་བཙུགས་ནས། རིགས་གཅིག་མཁས་པ་དང་མི་རིགས།     ཆོས་ལུགས་མི་སྣ་བཅས་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ཐོག   ཚན་རིག་དང་།   སྲོལ་རྒྱུན།    མི་རིགས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས།   ཆོས་ལུགས་བཅས་ལ་བརྩི་འཇོག་བྱེད་པའི་རྩ་དོན་འོག     སྔར་ཡོད་ཁྱད་ཆོས་མི་ཉམས་པ་དང་།  ཪྙིང་པ་དེ་ཪྙིང་པ་ལྟར་འཇོག་རྒྱུ་དམིགས་ཡུལ་དུ་བཟུང་ནས།     དུས་ཡུན་ལོ་ལྔའི་རིང་གི་ཉམས་གསོའི་ལས་ཀ་བྱེད་འགོ་ཚུགས་པ་རེད།   སྤྱི་ལོ1989ལོ་ནས་སྤྱི་ལོ1994ལོའི་བར།    རྒྱལ་ཁབ་ནས་སྔ་ཕྱིར་མ་དངུལ་སྒོར་བྱེ་བ་ལྔ་དང་ས་ཡ་ལྔ་ལྷག་ཙམ་དང་དེ་བཞིན་གསེར་དངུལ་སོགས་འབོར་ཆེན་བཏང་བ་དང་སྦྲགས་བོད་རིགས་ལག་ཤེས་བཟོ་པ་དང་དོ་དམ་མི་སྣས་གཙོ་བོ་བྱེད་པ་དང་།    ནང་སའི་ཆེད་ལས་ལག་རྩལ་མི་སྣས་མཛུབ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་བཟོ་སྐྲུན་ལག་རྩལ་དཔུང་ཁག་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ཏེ།   ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལར་གཙོ་གནད་ཉམས་གསོ་ཐེངས་དང་པོ་བྱས་ཤིང་།    དེ་ནི་ཀྲུང་གོའི་རིག་དངོས་སྲུང་སྐྱོབ་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་བྱུང་མྱོང་མེད་པ་ཞིག་རེད།   སྤྱི་ལོ2002ལོའི་ཟླ6པར།   ཀྲུང་གོ་གསར་པ་དབུ་བཪྙེས་ཚུན་བོད་ཀྱི་རིག་དངོས་སྲུང་སྐྱོབ་ཉམས་གསོའི་ལས་གྲ་ཆེ་ཤོས་སྟེ།  ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལ་དང་།   ནོར་བུ་གླིང་ཁ།   ས་སྐྱ་དགོན་པ་བཅས་གཙོ་གནད་དུ་རིག་དངོས་སྲུང་སྐྱོབ་སྡེ་ཚན་ཆེན་པོ་གསུམ་ལ་སྲུང་སྐྱོབ་དང་ཉམས་གསོ་བྱེད་པའི་ལས་གྲ་དངོས་སུ་འགོ་ཚུགས་པ་དང་།    ལས་གྲ་དེར་ཁྱོན་མ་དངུལ་བསྡོམས་སྒོར་དུང་ཕྱུར་གསུམ་དང་བྱེ་བ་གསུམ་ལྷག་ཙམ་བཏང་བ་དང་།   དེའི་ནང་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལའི་ཉམས་གསོའི་མ་དངུལ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་གཅིག་དང་བྱེ་བ་བདུན་ཟིན་གྱི་ཡོད་པ་རེད།

     མིག་སྔར།     བོད་ལྗོངས་སུ་སྒོ་ཕྱེ་བའི་དགོན་སྡེ་དང་ཆོས་ལུགས་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ཡུལ་ཁྱོན་བསྡོམས1700ལྷག་ཙམ་ཡོད་པ་དང་།  དགོན་བཞུགས་དགེ་འདུན་པ་ཁྱོན་4600ལྷག་ཙམ་ཡོད་པ་རེད། སྤྱི་ལོ1984ལོར། བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་སྲིད་གཞུང་ནས་ཆེད་དངུལ་སྒོར་ལྔ་འབུམ་པའི་བོད་ཡིག་དུས་དེབ་གཉེར་ནས།    ཆེད་མངགས་ནང་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་དང་དགོན་སྡེའི་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་འཇུག་གི་རྩོམ་ཡིག་བཀོད་པ་མ་ཟད།    སྔ་ཕྱིར་ལྡེའུ་ཆོས་འབྱུང་དང་།    མྱང་ཆོས་འབྱུང་།   ལམ་རིམ་བླ་རྒྱུད་ཀྱི་རྣམ་ཐར།   བསྟན་འགྱུར་དཀར་ཆག     ཐུའུ་བཀྭན་གྲུབ་མཐའ་སོགས་ཆོས་གཞུང་གསུང་རབ་ལེགས་སྒྲིག་དཔེ་སྐྲུན་བྱས་ཡོད།    མིག་སྔར།   རྒྱལ་ཁབ་ནས་ད་དུང་མ་དངུལ་ཕོན་ཆེན་བཏང་ནས། གྲགས་ཅན་རིགས་གཅིག་མཁས་པ་དང་རིག་གནས་པ།     ནང་རིག་པའི་མཁས་དབང་བཅས་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱིས་བཀའ་བསྟན་འགྱུར་ལ་ཁྱོན་ཡོངས་དང་།  གོ་རིམ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་དཔེ་བསྡུར་ཞུ་དག་མཛད་ཅིང་།  བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་སྲུང་སྐྱོབ་ཡག་པོ་བྱུང་ཡོད་པ་རེད།

     ད་ཆ་ཆོས་ལུགས་གྲུབ་མཐའ་ཁག་གི་གྲགས་ཅན་དགོན་སྡེ་ཆེ་ཁག་ཚང་མར་ཆོས་གཞུང་སློབ་གཉེར་འཛིན་གྲྭ་ཡོད་པ་དང་།    ཆོས་གཞུང་སློབ་གཉེར་འཛིན་གྲྭ་ཁག་གིས་ལོ་ལྟར་ད་དུང་གཞི་ཁྱོན་ཆེ་བའི་ཆོས་འཁྲིད་དང་ཆོས་རྩོད་བྱེད་སྒོ་ཐེངས་་མང་སྤེལ་གྱི་ཡོད་པ་རེད།    ཆོས་གཞུང་སློབ་གཉེར་གནང་མཁན་དགེ་འདུན་པ་ཚོའི་ཆོས་ལུགས་ཤེས་རྒྱ་མཐོ་རུ་གཏོང་ཆེད།   སྤྱི་ལོ་1983ལོར་བོད་རང་སྐྱོང་ལྗོངས་ནང་བསྟན་མཐུན་ཚོགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་གསར་འཛུགས་གནང་བ་རེད།  སྤྱི་ལོ1987ལོའི་ཟླ2བར།     པཎ་ཆེན་རིན་པོ་ཆེ་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་པ་མཆོག་སྐུ་ངོ་མས་པེ་ཅིང་དུ་ཀྲུང་གོའི་བོད་བརྒྱུད་མཐོ་རིམ་ནང་བསྟན་སློབ་གླིང་གསར་འཛུགས་གནང་བ་མ་ཟད་སློབ་སྤྱིའི་འགན་བཞེས་གནང་བ་རེད།    སློབ་གླིང་དེས་སྔ་རྗེས་སུ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་གྲུབ་མཐའ་མི་འདྲ་བའི་མཁྱེན་རྒྱ་ཡངས་པའི་བླ་སྤྲུལ་དང་།     དགེ་བཤེས་བཅུ་གྲངས་ཁ་ཤས་གདན་དྲངས་ཏེ་སློབ་ཁྲིད་གནང་ཡོད་པ་རེད།     རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ཆོས་གཞུང་གསུང་རབ་སློབ་སྦྱོང་དང་དེར་ཞིབ་འཇུག་གནང་བའི་ཁར།     ལོ་རྒྱུས་ཐོག་དགོན་པས་གཉེར་བའི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་དུས་ཆེན་དང་ཆོས་ལུགས་སྲོལ་རྒྱུན་ཁག་ཀྱང་སླར་གསོ་བྱུང་ཡོད།   དཔེར་ན་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་རྟ་ལོར་གངས་རིན་པོ་ཆེ་བསྐོར་བ་དང་།   ལུག་ལོར་བྱང་གནམ་མཚོ་བསྐོར་བ།    སྟོན་པ་ཤཀྱ་ཐུབ་པར་དྲན་གསོ་ཞུ་བའི་ས་ག་ཟླ་བའི་དུས་ཆེན།   དེ་བཞིན་གྲགས་ཅན་དགོན་སྡེའི་གོས་སྐུ་འགྲེམ་པ་སོགས་མང་པོ་ཡོད་པ་རེད།

     གཞན་ཡང་།   སྲིད་གཞུང་གིས་ཆོག་མཆན་གནང་བ་རྒྱུད་ད་དུང་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་སྤྲུལ་སྐུའི་ཡང་སྲིད་ངོས་འཛིན་བྱ་རྒྱུ་སླར་གསོ་བྱས་ཡོད།

     སྤྲུལ་སྐུའི་སྐུ་སྐྱེ་ཕེབས་པ་ནི་བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་སྟངས་ཤིག་ཡིན་ཞིང་།    དུས་རབས13པར་ཀརྨ་བཀའ་རྒྱུད་པས་སྲོལ་གཏོད་གནང་རྗེས།    ཆོས་ལུགས་གྲུབ་མཐའ་ཁག་གིས་སྔ་རྗེས་སུ་དཔེ་བལྟས་ཏེ་སྤྲུལ་སྐུ་ངོས་འཛིན་པས།   བོད་བརྒྱུད་ནང་བསྟན་གྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་བ་རེད།  སྤྱིལོ1981ལོར་ཀརྨ་བཀའ་རྒྱུད་ཀྱི་ཀརྨ་པ་ཞྭ་ནག་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་དྲུག་པ་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་ཞིང་།     ཀྲུང་དབྱང་སྲིད་གཞུང་གིས་ཆོག་མཆན་གནང་བ་བརྒྱུད།   ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་ལྟར་གང་དེའི་ཡང་སྲིད་བཙལ་འཚོལ་དང་གཏན་འཁེལ་གནང་བ་རེད།

     བོད་ཀྱི་རྭ་སྒྲེང་དགོན་པའི་རྭ་སྒྲེང་སྤྲུལ་སྐུ་དང་།      མཚོ་སྔོན་རོང་དགོན་པའི་ཤར་ཚང་སྤྲུལ་སྐུ་སོགས་ཚང་མ་ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་ཀྱི་མི་སྣས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཆོ་ག་དང་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་གཏན་འཁེལ་སྒྲིག་སྲོལ་ལྟར།      བཙལ་འཚོལ་དང་ངོས་འཛིན་ནན་ཏན་ཞུས་མཐར་སྲིད་གཞུང་ནས་ཆོག་མཆན་གནང་རྒྱུར་ཕུལ་རྗེས་བླ་མའི་ཁྲི་ལ་འཁོད་ཡོད་པ་རེད།   རླབས་ཆེན་གྱི་རྒྱལ་གཅེས་རིང་ལུགས་པ་དང།