བཞི། ཕག་གྲུའི་སྡེ་སྲིད་རིམ་བྱུང་གི་ལོ་རྒྱུས་མདོར་བསྡུས།
1. ཕག་གྲུའི་སྡེ་སྲིད་དང་པོ། ཏཱའི་སི་ཏུ་བྱང་ཆུབ་རྒྱལ་མཚན་ནི། རབ་བྱུང་ལྔ་པའི་ཆུ་སྟག་སྤྱི་ལོ་1302ལོར་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་གསུམ་པ་ནས་ཡི་གེ་འབྲི་ཀློག་སློབ་འགོ་ཚུགས། དགུང་ལོ་བདུན་པར་སྤྱན་སྔ་ཚེས་བཞི་པའི་མདུན་ནས་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་ཞུས། དགུང་ལོ་དགུ་པར་མཁན་ཆེན་ཚུལ་དར་པའི་དྲུང་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང༌། དགུང་ལོ་བཅུ་བཞི་པར་ས་སྐྱ་ལ་བྱོན་ནས་སློབ་གཉེར་མཛད། དགུང་ལོ་ཉེར་གཅིག་པ་རབ་བྱུང་ལྔ་པའི་ཆུ་ཁྱི་སྤྱི་ལོ་1322ལོའི་ཟླ་བ་དགུ་པའི་ཚེས་བཅུ་བཞིའི་ཉིན་སྣེ ་གདོང་རྩིས་བླངས་ཏེ་ཕག་གྲུའི་ཁྲི་དཔོན་མཛད།
དགུང་ལོ་ཞེ་བརྒྱད་པ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ས་གླང་སྤྱི་ལོ་1349ལོར་བོད་ཁམས་ཡོངས་ལ་དབང་སྒྱུར་བྱེད་ཐུབ་པའི་སྟོབས་འབྱོར་དང་དམག་དབང་ཐོབ། དོན་དངོས་ཐོག་བོད་ཡོངས་ཀྱི་བདག་པོར་གྱུར། དགུང་ལོ་ང་གསུམ་པ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཤིང་རྟ་སྤྱི་ལོ1354ལོར་བོད་ཡོངས་ལ་དབང་སྒྱུར་དངོས་སུ་བྱེད་ཐུབ་པར་བྱུང༌། དགུང་ལོ་རེ་བཞི་པ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཤིང་སྦྲུལ་སྤྱི་ལོ་1365ལོར་བསྙུན་བབ་ལྕི་སྟབས་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་ཕག་གྲུ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལ་བཀོད། རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ལྕགས་ཕག་སྤྱི་ལོ་1371ལོར་དགུང་ལོ་བདུན་ཅུའི་ཐོག་སྐུ་གཤེགས།
2. ཕག་གྲུའི་སྡེ་སྲིད་གཉིས་པ། གུ་ཤྲི་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་ནི། ཡབ་ཕག་གྲུ་བསོད་ནམས་བཟང་པོ་དང༌། ཡུམ་མང་ཉི་མ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ལྕགས་འབྲུག་སྤྱི་ལོ་1340ལོར་འཁྲུངས། གཞོན་ནུའི་དུས་སུ་བླ་མ་ཀླུ་ལུང་གྲགས་པ་ལས་ཀློག་བསླབས། ཚེས་བཞི་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དྲུང་དུ་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་ཞུས་པའི་མཚན་གྲགས་པ་བཟང་པོ་དང༌།
དེ་རྗེས་དགུང་ལོ་དགུ་པའི་སྐབས་མཁན་ཆེན་གཞོན་དབང་དང༌། སློབ་དཔོན་གཞོན་བརྩོན་ལས་རབ་ཏུ་བྱུང་བའི་མཚན་ལ་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་དུ་གསོལ། དགུང་ལོ་བཅུ་གསུམ་པ་ཆུ་འབྲུག་ལོར་རྩེད་ཐང་གི་གདན་ས་མཛད་ནསཐེལ་གྱི་གདན་ས་ལ་བརྟག་གཉིས་ཀྱི་བཤད་པ་དང༌། བཀའ་པོད་བཞི་སོགས་ལ་བཤད་པ་མཛད་པས་མཁས་པའི་སྙན་གྲགས་ཐོབ།
རྗེས་སུ་བུ་སྟོན་རིན་པོ་ཆེའི་དྲུང་དུ་རྒྱུད་སྡེ་བཞིའི་རྒྱུད་བཤད་དབང་ལུང་མན་ངག་བཅས་གསན་པ་རྒྱ་ཆེར་མཛད། དགུང་ལོ་བཅུ་དགུ་པར་ཆོས་རྗེ་བླ་མ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་པའི་དྲུང་དུ་བསྙེན་པར་རྫོགས་ནས་ལྷ་ས་ལ་ཆོས་བསྐོར་གནང༌། ཏཱ་སི་བྱང་ཆུབ་རྒྱལ་མཚན་གྱི་དགོངས་པ་ལ་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་འདི་ཆོས་སྒོར་ལེགས་པར་འཇུག་འདོད་ཡོད་པའི་ཚུལ།
ཏཱའི་སི་ཏུའི་ཞལ་ཆེམས་མྱ་ངན་འདས་ཆུང་ལས། སྣེ ་གདོང་གི་དཔོན་ས་འདིར། ཤཱཀྱ་རིན་ཆེན་འོས་པར་འདུག་་བསམས་ནས་གོང་དུ་འཇའ་ས་ཞུ་བ་ལ་དཔའ་ཤི་ཤེས་བཀྲས་བཏང༌།
འཇའ་ས་བཟང་པོ་གྲུབ། ལུང་དང་འབྲེལ། ལི་ཤང་བྱས། འཇའ་ས་བསྒྲགས་ནས་ཁྲི་དཔོན་ལ་བསྐོས་པ་ཡིན་ནའང༌། བསོད་ནམས་ཀྱིས་མ་ཆུན་པ་ཡིན་ནམ། འཇའ་ས་བསྒྲགས་རྟིང༌། ཟང་ཟིང་བདེ་དོགས་ཁ་མཆུ་ཅི་རིགས་སུ་བྱུང་བ་ཀུན་ལ་གསལ། དེའི་དོན་ལ་རང་རེ་ཁམས་བཟང་རིང་ལ་ཁྲི་དཔོན་གྱི་མིང་གདགས་དགོས་རྒྱུ་ནི་འདུག་པས། ཐེལ་དུ་མཚམས་ཆོད་དགེ་སྦྱོར་ལ་འབུངས། དབོན་པོ་མཚམས་བཅད་པའི་ལུགས་ཀྱི། ད་གཟོད་རིན་པོ་ཆེའི་དམིགས་ཡུལ་བྱེད་བྱས་པ་ཡིན་པས། ཁྱེད་སྤྱན་སྔ་པས་ཁོའི་འགོ་འདོན་སྐྱོང་བྲན་གང་དགོས་ཀྱིས།
ཞེས་གསལ་བ་ལྟར་རོ། ། འོན་ཀྱང་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཤིང་སྦྲུལ་སྤྱི་ལོ་1365ལོར་ཏཱའི་སི་ཏུ་བསྙུན་གཞིའི་བབ་ལྕི་བས་ཐོག་མའི་དགོངས་གཞི་དེར་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་ནས་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་དགུང་ལོ་ཉེར་དྲུག་པར་ཕག་གྲུའི་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལ་དབང་བསྐུར་པའི་སྐོར། ཏཱའི་སི་ཏུའི་ཞལ་ཆེམས་མྱ་ངན་འདས་ཆུང་ལས། འདིའི་ཁྲི་དཔོན་དེ། བྱང་རྡོར་བུ་ཆུང་འདི་རང་རེའི་ཕྱི་ལ་ཁྲིད་གོ་མཐོང་བསླབས། གོང་དུ་ཞུ་བ་བཏང་ནས། ཁྲི་དཔོན་ལ་བསྐོ་བའི་འདུན་མ་ཡོད་པ་ཡིན་ནའང༌། རང་རེའི་ཁམས་ངན་པར་གྱུར་ནས། འདི་རིགས་ན་སོ་ཕྲ་བའི་དོན་གྱིས་དཔོན་ས་འཕེར་བ་དཀའ་བར་འདུག་པས། ཁྱོད་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་གཞོན་ནུ་ནས་རབ་ཏུ་བྱུང༌། ལོ་དགུའི་སྟེང་དུ་བརྟག་གཉིས་ལ་བཤད་པ་བྱས་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། བཅོ་ལྔ་ལ་འདུལ་བ་ནན་ཏན་བྱས། བཅུ་དྲུག་ལ་བཤད་པ་བྱེད་པ་ལ་ཕྱིན་ལ། བརྟག་གཉིས། རྣམ་འགྲེལ། ཕར་ཕྱིན། མངོན་པ། འདུལ་བ་ལ་སོགས་པོ་ཏི་ལ་ནན་ཏན་བྱེད་དུ་བཅུགརྒྱུད་སྡེ་བཞི་དང་སྡེ་སྣོད་ལ་མཁས་པར་བསླབས། ན་སོར་ཕྱིན་དུས་སྒྲུབ་པའི་རྒྱལ་ས་འཛིན་པ། མཁས་བཙུན་བཟང་གསུམ་འཛོམས་པ། མཁན་ཆེན་བུ་སྟོན་རིན་པོ་ཆེ་ལྟ་བུ་གཅིག་རེ་བ་ཡིན་ཟེར་བ་ལབ་པ་ཡིན་ནའང༌། ཁམས་ཀྱི་གནས་ལུགས་འདིར་སོང༌། བསམས་པ་ཐོག་ཏུ་མ་བྱུང་ཙ་ན། ཚ་ཡུག་འདི་ཚོ་མ་ཚར་བར་དུ། ཁྱོད་ཀྱིས་སྣེ ་གདོང་གི་གོ་ས་འདི་མི་འཛིན་ཁ་མེད་དུ་འདུག་པས།
རྩེ་ཐང་གི་གྲྭ་ས། སྒོས་གཞིས། འབྲོག་དགེ་རུ། དབང་རིགས་རྣམས། གྲགས་པ་རིན་ཆེན་ལ་བྱིན་ལ། རྩེ་ཐང་གི་ཆོས་སྡེ་འདི་མ་ཞིག་པ་དང༌། གྲྭ་ས་མ་ཉམས་པ། བསྟན་པའི་བྱ་བ་ཚུལ་དང་མཐུན་པ། ཁྱོད་གྲགས་པ་རིན་ཆེན་གྱིས་ཁུར་ཁུར་ལ་འབད་པ་ཐོན། ཅེས་གསལ་བ་ལྟར་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཤིང་སྦྲུལ་སྤྱི་ལོ་1365ནས་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཆུ་གླང་སྤྱི་ལོ་1373
ལོའི་བར་ཕག་གྲུའི་སྲིད་ཀྱི་འགན་བཞེས། རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཆུ་གླང་ཟླ་བ་དགུ་པའི་ཚེས་སུམ་ཅུ་ཉིན་སྐུ་གཤེགས།
3. ཕག་གྲུའི་སྡེ་སྲིད་གསུམ་པ། སྤྱན་སྔ་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་ནི། རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་མེ་སྤྲེལ་སྤྱི་ལོ་1356ལོར་སྐུ་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་བཞི་པའི་སྐབས་ཡི་གེ་སྦྱོར་ཀློག་ནས་བརྩམས་སློབ་གཉེར་གནང༌། དགུང་ལོ་བཅུ་གཉིས་པར་སྤྱན་སྔ་གྲགས་པ་ཤེས་རབ་ལས་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས་པའི་མཚན་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་ཏུ་གསོལ་ཅིང་དེའི་མདུན་ནས་ཆོས་དྲུག་གི་ཁྲིད་མཐར་ཕྱིན་པ་གསན། དེའི་རྗེས་སུ་གཅེན་རྒྱལ་སྲས་གྲགས་པ་རིན་ཆེན་མདུན་ནས་རྒྱུད་བརྟག་གཉིས་ལ་གསན་སྦྱོང་གནང་བས་མཁས་པའི་མཚན་སྙན་རྒྱས། རྩེད་ཐང་དུ་བརྟག་གཉིས་ཀྱི་བཤད་པ་རྒྱ་ཆེར་མཛད། འཇམ་དབྱངས་གུ་ཤྲི་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་ལ་རླངས་ཀྱི་གདུང་རྒྱུད་སྤེལ་དགོས་པའི་ཞལ་ཏ་ཡང་ཡང་གནང་ནའང་ཞལ་གྱིས་མ་བཞེས་པར་དགུང་ལོ་བཅོ་ལྔ་པར་ཆོས་རྗེ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་མཁན་པོ་དང༌། མཁན་ཆེན་གཞོན་དབང་པས་སློབ་དཔོན། ཆོས་སྒོ་པ་བརྩོན་འགྲུས་བཟང་པོས་དུས་བསྒོ་བ་གནང་སྟེ་རབ་ཏུ་བྱུང་ཞིང༌། དེ་རྗེས་མཁན་སློབ་དེ་དག་ལས་བསྙེན་རྫོགས་ཀྱི་སྡོམ་པའང་བཞེས། སྔར་དགེ་བསྙེན་སྐབས་མཚན་གྲགས་པ་བྱང་ཆུབ་གསོལ་པའི་ཐོག་ཏུ་དཔལ་བཟང་པོ་བྱ་བ་སྣོན་པར་མཛད། དགུང་ལོ་བཅུ་དྲུག་པ་ལ་ཐེལ་གྱི་གདན་སར་ཕེབས།
དགུང་ལོ་བཅུ་དགུ་པའི་སྐབས་གུ་ཤྲི་ཤཱཀྱ་རྒྱལ་མཚན་སྐུ་གཤེགས་པ་དང༌། དཔལ་ལྡན་བླ་མ་དམ་པ་བསོད་ནམས་རྒྱལ་མཚན་སོགས་ཕག་གྲུའི་གྲོས་ལ་དབང་བ་ནམས་ཀྱིས་ཕག་གྲུའི་སྡེ་སྲིད་དང༌། ཐེལ་གྱི་གདན་ས་གཅིག་ལྕོགས་ཀྱིས་བླ་དཔོན་སྦྲགས་མར་གནང་དགོས་པའི་རེ་བ་ནན་ཆེར་ཞུས་སྟབས། སྤྱན་སྔ་བསོད་ནམས་གྲགས་པ་སྐུ་ནར་མ་སོན་བར་རེ་ཞིག་དེ་བཞིན་གནང་བ་ཞལ་གྱིས་བཞེས་ཏེ། དགུང་ལོ་བཅུ་དགུ་པ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཤིང་སྟག་སྤྱི་ལོ་1374ལོར་ཕག་གྲུའི་སྡེ་སྲིད་མཛད། རྗེ་འདི་ཡིས་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་བཞེས་སྐབས་རྫོང་གོང་འོག་ཐམས་ཅད་དུ་ཆོ་འཕྲུལ་གྱི་ཟླ་བ་ལ་སྲོག་གཅོད་སྤོང་དུ་འཇུག་པ་སོགས་ཆོས་ལྡན་རྒྱལ་པོའི་མཛད་པ་ལྷུར་བཞེད་དང༌། བཤད་སྒྲུབ་ཀྱི་མཛད་པ་རྒྱ་ཆེར་བསྐྱངས།
དགུང་ལོ་ཉེར་དྲུག་པ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ལྕགས་བྱ་སྤྱི་ལོ་1381ལོར་སྤྱན་སྔ་བསོད་ནམས་གྲགས་པ་ཕག་གྲུའི་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལ་བསྐོ་བཞག་གནང་སྟེ། རྗེ་ཉིད་མུ་མཐུད་དེ་ཐེལ་གྱི་གདན་ས་བསྐྱངས། རྗེ་ཙོང་ཁ་པ་ཆེན་པོས་བླ་མར་བསྟེན་ནས་དད་གུས་ཚད་མེད་སྐྱེས།
དགུང་ལོ་སོ་གཅིག་པ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་མེ་སྟག་སྤྱི་ལོ་1386ལོར་སྐུ་གཤེགས། འདི་ལ་ཚེས་བཞི་གསར་མ་པའང་ཟེར།
4. ཕག་གྲུའི་སྡེ་སྲིད་བཞི་པ། སྡེ་སྲིད་བསོད་ནམས་གྲགས་པའམ་བསམ་གདོང་པ་ནི། རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ས་ཕག་སྤྱི་ལོ་1359ལོར་འཁྲུངས། དགུང་ལོ་དགུ་པར་སྤྱན་སྔ་བཅུ་གཉིས་པའི་དྲུང་དུ་དགེ་བསྙེན་གྱི་སྡོམ་པ་བཞེས་པའི་མཚན་བསོད་ནམས་གྲགས་པར་གསོལ།
དེ་རྗེས་སྣེ ་གདོང་དུ་ཆོས་རྗེ་བླ་མ་དམ་པས་མཁན་པོ་དང༌། མཁན་ཆེན་གཞོན་དབང་པས་སློབ་དཔོན་མཛད་དེ་རབ་ཏུ་བྱུང༌། དགུང་ལོ་བཅུ་དགུ་པར་རྩེད་ཐང་གི་གདན་སར་ཕེབས་ནས་འཆད་ཉན་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ། དེ་རྗེས་ལོ་ཙཱ་བ་བྱང་ཆུབ་རྩེ་མོ་དང༌། མཁན་ཆེན་གཞོན་དབང་པ་སོགས་ནས་བསྙེན་རྫོགས་བཞེས། རྩེད་ཐང་གི་ཚོགས་པ་ལོ་བཅུ་བཞིར་བསྐྱངས། དགུང་ལོ་ཉེར་གསུམ་པ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ལྕགས་བྱ་1381ལོར་ཕག་གྲུ་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལ་ཕེབས་ཤིང༌། རྗེ་འདི་ཉིད་ཀྱིས་སྲིད་དབང་སྐྱོང་བའི་དུས་སུ་དུས་འཁྲུག་ཅུང་ཟད་བྱུང་ཚུལ་
《ལྷོ་རོང་ཆོས་འབྱུང་》ལས། གོང་དཀར་གཞིས་སྐོར་གྱི་ས་ནས་ཤིང་མོ་གླང་ལོརཐེལ་གྱི་གཟིམ་ཁང་ཤུགས་རར་བྱོན། དེའི་ལོག་སྒྲུབ་བྱས་པ་རྣམས་ལ་མི་དགེ་བའི་ལྟས་དངོས་སུ་བྱུང་ཞིང༌། དེའི་ཕྱི་མ་དགུང་ལོ་ཉེར་བརྒྱད་མེ་ཕོ་སྟག་གི་ལོར་ཡང་དགོན་དུ་ཆོས་ཀྱི་ཁྲི་ལ་ཕེབས་ནས་སྒྲུབ་བརྒྱུད་ཀྱི་བསྟན་པའི་བདག་པོ་མཛད་ཞེས་གསལ་བ་ལྟར་རོ། ། དགུང་ལོ་ཉེར་བདུན་པ་རབ་བྱུང་དྲུག་པའི་ཤིང་གླང་1385ལོར་སྡེ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲི་ལས་བཤོལ་ཏེ་ཐེལ་གྱི་གདན་སར་ཕེབས་ནས་ཚོགས་པ་ལོ་ཉི་ཤུར་བསྐྱངས། དགུང་ལོ་ཞེ་བདུན་པ་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ཤིང་བྱ་1405ལོར་ཐེལ་གྱི་གདན་ས་སྤྱན་སྔ་དཔལ་ལ་གཏད་དེ་ཀུན་སྤངས་ཀྱི་མཛད་པས་སྙིང་པོའི་བསྟན་པ་བསྐྱངས། དགུང་ལོ་ལྔ་བཅུ་པ་རབ་བྱུང་བདུན་པའི་ས་བྱི་1408ལོའི་བོད་ཟླ་གཉིས་པའི་ཚེས་བཅུ་དགུ་ཉིན་སྐུ་གཤེགས།
5. ཕག་གྲུའི་སྡེ་སྲིད་ལྔ་པ། གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་ནི། ཡབ་ཤཱཀྱ་རིན་ཆེན་དང༌། ཡུམ་ཟི་ན་བཟའ་རིན་ཆེན་འཛོམས་པ་གཉིས་ལ་སྲས་གྲགས་པ་རྒྱལ་མཚན་དང༌། བྱང་ཆུབ་རྡོ་རྗེ།