འཛམ་གླིང་འཛིན་མའི་ཁྱོན་ལ།ཉི་འོད་རྣམ་པར་གསལ་བའི་གྲོང་ཁྱེར།ཞེས་བསྔགས་བརྗོད་ཀྱི་དྲིལ་ཆེན་སྙན་པར་འཁྲོལ་བའི།ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བྱང་ཕྱོགས་ན།ལྗོན་ཤིང་སྟུག་པོས་རབ་ཏུ་རྒྱན་པའི་གྲོང་སྡེ་ཆེན་པོ།མིང་ལ་ཉང་བྲན་ཞེས་ཡོངས་སུ་གྲགས་པ་ཞིག་སྣང་བ་འདི་དབུས་ན།བོད་ཡིག་ཡིག་གཟུགས་བཤམས་སྟོན་ཁང་ཞེས་པའི་བཟོ་བཀོད་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡོད།དེར་གནའ་དེང་དུས་རབས་སོ་སོའི་བོད་ཀྱི་ཡིག་རིགས་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་བཤམས་ནས།ཀུན་གྱི་ཡིད་དབང་འགུག་བཞིན་ཡོད།རང་ཉིད་རྒྱུན་དུ་བོད་ཀྱི་ཐུན་མོང་མིན་པའི་ཡིག་གཟུགས་ལ་དགའ་པོ་ཡོད་རུང་།དངོས་སུ་ཤེས་པ་དང་རྒྱུས་མངའ་ཡོད་པ་ཞིག་མིན།དེར་བརྟེན་ཅུང་ཁོམ་པའི་དུས་ཤིག་ལ།གནས་དེར་དངོས་སུ་ཐེངས་གཅིག་བཅར་ནས་ཞིབ་པར་བལྟས་པས།དངོས་འབྲེལ་ཧ་ལས་དགོས་པ་ཞིག་འདུག ཡིག་གཟུགས་ཡག་པའི་ཡག་རབས་སྐོར་གནས་སྐབས་གླེང་མ་ནུས་ཀྱང་།བྱུང་བའི་ལོ་རྒྱུས་རིང་ལ་རིགས་དང་རྣམ་པ་མང་བའི་ཆ་ནས་ཀྱང་མི་རྣམས་ཧ་ལས་དགོས་ལ་མིག་འཕྲུལ་དགོས་པ་ཞིག་རེད།བལྟས་པ་ཙམ་གྱིས་གང་གི་སྙིང་པོ་དང་རིན་ཐང་གང་ཡིན་ལེགས་པར་རྟོགས་དཀའ་བས་ན།ངས་དེ་མུར་《གངས་ལྗོངས་ཡིག་གཟུགས་ཀུན་བཏུས་》ཞེས་པའི་དེབ་གཅིག་ཉོས་ནས་ཞིབ་པར་བལྟས་པས།དེ་བས་མྱོང་ཚོར་གཏིང་ཟབ་བྱུང་།བོད་ཀྱི་ཡིག་གཟུགས་ནི་གཞན་གྱིས་རྒྱུས་མངའ་མེད་པའི་གངས་ལྗོངས་ཡུལ་གྱི་ནོར་བུ་ཁྱད་པར་ཅན་ཞིག་རེད།  བོད་ཡིག་འབྲི་བྱེད་སྨྱུ་གུ་མང་ཆེ་བ་སྨྱུག་མ་ཡིན་པ་མ་ཟད།དེ་ལ་སྨྱུག་རིལ་དང་སྨྱུག་ལེབས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ཡོད།ཡི་གེ་ཆེ་རིགས་རྣམས་སྨྱུག་རིལ་དང་ཆུང་རིགས་རིལ་རྣམས་སྨྱུག་ལེབས་ཀྱིས་འབྲི་བ་མང་།སྨྱུག་མ་མེད་ན་མཁྲེགས་ཤིང་གཞན་པར་སྨྱུ་གུ་བཟོ་བ་ཡང་ཡོད།སྨྱུག་ཁ་ལ་རིགས་གསུམ་སྟེ།གསེག་གཡོན་ལ་བཏོན་པ་དང་།གཡས་ལ་བཏོན་པ།གསེག་མེད་པ་བཅས་སོ།དེ་ལས་དང་པོས་དབུ་ཆེན།གཉིས་པས་དབུ་མེད།གསུམ་པས་འབྲུ་ཚ་འབྲི་སྲོལ་ཡོད།ལོ་རྒྱུས་རིང་བའི་རང་རྒྱལ་གྱི་ཡིག་གཟུགས་སྒྱུ་རྩལ་ནི་རང་རྒྱལ་གྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རིག་གནས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་རེད།དེའི་ཆར་གཏོགས་པའི་བོད་ཡིག་གི་ཡིག་གཟུགས་སྒྱུ་རྩལ་དག་ནི་ལོ་ངོ་སྟོང་ཕྲག་དུ་མའི་ལོ་རྒྱུས་ལྡན་པའི་གངས་ལྗོངས་ས་མཐོའི་ཐུན་མིན་རིག་གནས་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་རེད།  བཤད་རྒྱུན་ལྟར་ན།ལོ་ངོ་4000གི་གོང་ནས་བོད་ཀྱིས་མེས་པོ་རྣམས་ཀྱིས་སྟག་གཟིག་སྤུངས་ཡིག་སྤྱོད་སྲོལ་ཡོད་ཟེར།འདས་ཟིན་པའི་ལོ་ངོ་3000ཙམ་གྱི་དུས་སུ་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་ཤིང་རྟའི་བྱེད་པོ་གཤེན་རབ་མི་བོ་ཆེས་སྟག་གཟིག་སྤུངས་ཡིག་ལ་དཔེ་བླངས་ནས་སྨར་ཡིག་ཞེས་པའི་ཡི་གེ་ཞིག་གསར་གཏོད་གནང་བ་དེ་རེ་ཞིག་ཞང་ཞུང་སྟེ་ད་ལྟའི་བོད་ལྗོངས་མངའ་རིས་ས་ཁུལ་དུ་དར།དེ་ལ་ཡང་སྨར་ཆེན་དང་སྨར་ཆུང་ཞེས་ཁྱད་པར་མི་འདྲ་བ་གཉིས་ཡོད།དེ་དུས་ཀྱི་གཡུང་དྲུང་བོན་གྱི་ཕྱག་དཔེ་མང་ཆེ་བ་སྨར་ཡིག་ཐོག་ནས་བྲིས་པ་ཤ་སྟག་ཡིན་པ་མ་ཟད།ད་ལྟའི་དུས་སུ་ཡང་བོན་གྱི་དགོན་པ་འགར་སྨར་ཡིག་གིས་བྲིས་པའི་ཕྱག་དཔེ་ཉུང་ཤས་ཡོད་སྐད་འདུག དེ་དང་དུས་མཚུངས་སུ་ད་དུང་གཟི་ཡིག་དང་ལྷ་བབ་ཡི་གེ་ཞེས་པའི་ཡིག་གཟུགས་རིགས་གཉིས་དར་བ་ནི་མཛེས་རྩལ་ཡིག་གཟུགས་སུ་གཏོགས་པ་སྙམ་ཞིང་།སྐབས་དེ་ནས་བཟུང་བོད་ཀྱི་ཡིག་གཟིགས་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་འགོ་ཐོག་མ་བརྩམས་པ་རེད།  སྤྱི་ལོའི་གོང་གི་དུས་རབས་གཉིས་པའི་སྐབས་སུ།གཉའ་ཁྲི་བཙན་པོས་རྒྱལ་ཕྲན་སིལ་མ་བཅུ་གཉིས་དང་སིལ་བུ་བཞི་བཅུ་གཅིག་གྱུར་གྱིས་བཙན་པོའི་རྒྱལ་རབས་འཛུགས་གནང་མཛད་པའི་རྗེས།དེ་སྔ་ཞང་ཞུང་གི་ཡུལ་དུ་སྤྱོད་བྱེད་ཀྱི་སྨར་ཡིག་དེའང་བཙན་པོའི་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་སྨར་ཡིག་དེའང་བཙན་པོའི་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་ཆོས་སྲིད་གང་ཅིར་སྤྱོད་པའི་ཡི་གེ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས།བཙན་པོའི་སྲིད་དབང་གསར་འཛུགས་དང་།བོན་གྱི་རིག་གནས་དར་སྤེལ།བོད་ལྗོངས་ཡོངས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་བཅས་ལ་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་ནུས་པ་ཆེན་པོ་ཐོན་པ་རེད།དེ་རྗེས་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རྣམ་པར་འགྱུར་བ་ཆེན་པོ་བྱུང་ནས།འཕེལ་མེད་རང་སོར་གནས་པའི་སྨར་ཡིག་གིས་འཕེལ་རྒྱས་ཤུགས་ཆེན་འགྲོ་བཞིན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་སྐོང་ཐབས་བྲལ་བས།སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བདུན་པའི་དུས་དཀྱིལ་ཏེ་ཆོས་རྒྱལ་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོའི་དུས་སུ་བོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་བའི་དགོས་མཁོ་དང་འཚམས་ཆེད།རྒྱ་གར་དུ་སློབ་སྦྱོང་ལ་ཕེབས་ནས་ཕྱིར་ལོག་ཕེབས་པའི་བློན་པོ་ཐོན་མི་སམ་བྷོ་ཊས་གནའ་བོའི་ཞང་ཞུང་ཡི་གེར་བསྒྱུར་བཅོས་དུ་མ་བྱས་ནས།ཡར་ཀླུངས་སྐད་ཀྱི་རྨང་གཞིའི་ཐོག སྨར་ཡིག་མ་དཔེར་བཞག་པའི་རྨང་གཞིའི་ཐོགརྒྱ་གར་གྱི་བརྡ་སྤྲོད་དཔྱད་གཞིའི་མེ་ལོང་དུ་བཟུང་སྟེ།བོད་ཡིག་གི་གཟུགས་དང་བརྡ་སྤྲོད་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་གཏན་ལ་ཕབ་ནས།ད་ལྟའི་བོད་ཡིག་དབུ་ཆེན་དབུ་མེད་གཉིས་དང་སུམ་རྟགས་ཀྱི་གཞུང་རྣམས་བྱུང་བས།དེར་ལོ་ངོ1300ལྷག་གི་ལོ་རྒྱུས་ཡོད།  ཐོན་མི་སམ་བྷོ་ཊས་བོད་ཡིག་གསར་གཏོད་བྱས་པའི་ཡིག་ཕུད་“ཨོྃ་མཎི་པདྨེ་ཧྰུྃ”སྲོང་བཙན་སྒམ་པོར་ཕུལ་བས།ཁོང་རབ་ཏུ་དགྱེས་པར་གྱུར་ནས་སྔོན་ལ་བཙན་པོ་རང་ནས་བོད་ཡིག་སྦྱང་རྒྱུའི་ཐུགས་ཐག་བཅད།དེ་ནས་སྲིད་དོན་རྣམས་བློན་པོར་མངགས་ནས་ཐོན་མི་སམ་བྷོ་ཊ་དང་མཉམ་དུ་ཕ་བོང་མཁར་བོད་ཡིག་སྦྱངས་ནས་ལོ4བཞུགས།དེའི་རིང་སྲོང་བཙན་སྒམ་པོས་ཐོན་མིའི་དྲུང་ནས་བོད་ཡིག་མཐར་ཕྱིན་པ་སྦྱངས་པ་མ་ཟད།ཐོན་མི་དང་མཉམ་དུ་ཡིག་ཐོག་ནས《མི་ཆོས་གཙང་མ་བཅུ་དྲུག》