སྟག་གཟིག་ནོར་འགྱེད།
སྟག་གཟིག་ནོར་འགྱེད་ནི།སྟག་གཟིག་ནོར་རྫོང་གི་སྨད་ཆའི་སྐོར།གེ་སར་རྒྱལ་པོས་སྟག་གཟིག་རྒྱལ་ཁབ་བཏུལ་རྗེས་སུ།ནོར་རྫོང་གི་སྒོ་ཕྱེས་ནས་མི་རྣམས་ལ་ནོར་འགྱེད་བཏང་བའི་གོ་རིམ་གྱི་རྟོགས་བརྗོད་ཅིག་རེད།ཚིགས་ལྷུགས་མ་བརྩིས་ན་ཚིགས་བཅད་རྐྱང་པ༡༡༢༤ཡོད།
མི་ནུབ་དར་རྫོང་།
མི་ནུབ་རྒྱལ་ཁབ་ལ་རྒྱལ་མོ་ཆེ་ཆུང་གཉིས་ཡོད།རྒྱལ་མོ་ཆེ་བས་མི་ནུབ་བར་བ་དང་མི་ནུབ་སྨད་མར་དབང་བསྒྱུར་བ་དང་རྒྱལ་མོ་ཆུང་བས་མི་ནུབ་གོང་མར་དབང་བསྒྱུར་ཡོད།གླིང་གིས་སྦེ་ར་ལུག་རྫོང་དབང་དུ་བསྡུས་རྗེས་སུ།རྒྱལ་མོ་ཆེ་བ་དར་ལི་སྒྲོན་གྱིས་སྦེ་རའི་ཆེད་དུ་གླིང་ལ་འཁོན་ལན་སློག་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་བྱས།རྒྱལ་མོ་ཆུང་བ་ལྷ་ཀླུ་སྒྲོན་གྱིས་གླིང་ལ་མཐུན་སྒྲིལ་བྱེད་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་བྱས།དེ་ནས་ནང་འཛིང་བྱུང་།རྒྱལ་མོ་ཆེ་བ་དེ་མི་ནུབ་སྟོད་ལ་བྲོས།རྒྱལ་མོ་ཆུང་བས་གེ་སར་རྒྱལ་པོར་གཡུལ་འཁྲུག་རྒྱག་རོགས་ཞུས།གེ་སར་རྒྱལ་པོ་དངོས་སུ་མི་ནུབ་གོང་མར་བྱོན་ནས་གཡུལ་འཁྲུག་བརྒྱབ་ཏེ་རྒྱལ་མོ་ཆེ་བ་དེ་བསྒྲལ།མི་ནུབ་རྒྱལ་ཁམས་ལ་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་ཉི་མ་འཆར་བར་བཅུག་པ་རེད་སྒྲུང་ཡིག་འདི་ལ་ཚིགས་ལྷུགས་མ་བརྩིས་ན་ཚིགས་བཅད༧༢༤༨ཡོད།
མུ་གུའི་དྲེལ་རྫོང་།
སྟོད་ཆ།བར་ཆ།སྨད་ཆ་སྟེ་དུམ་པ་གསུམ་ཡོད་རྩོམ་པ་པོ་ཚེ་དབང་རྡོ་རྗེ་ཡིན།ཚིག་ལྷུགས་མ་བརྩིས་ན།ཚིགས་བཅད༡༠༠༡༣ཡོད།ནང་དོན་ནི།གླིང་གི་རྒྱལ་སྲས་དགྲ་བླ་རྩེ་རྒྱལ་རྒྱ་ཡུལ་རྒྱའི་ཀུང་ཇོ་བསུ་བར་མུ་གུའི་ཡུལ་བརྒྱུད་དུས།མུ་གུའི་རྒྱལ་པོ་ཉི་མ་བཙན་རྒྱལ་གྱིས་ལམ་ལ་འགྲོ་མ་བཅུག་པར་ཕྱོགས་གཉིས་ཀའི་བར་ལ་འཐབ་འཁྲུག་བྱུང་།མུ་གུའི་དམག་གིས་ཕམ་ཁ་འཁུར་མོད།འོན་ཀྱང་ས་བཙན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་དགྲ་བླ་རྩེ་རྒྱལ་འགྲོ་ཐབས་མ་འགྲིག་པར་གེ་སར་རྒྱལ་པོར་སྙན་ཞུ་ཕུལ།གེ་སར་བྱོན་ནས་ཁོང་གིས་རལ་གྲི་གཡུགས་ཏེ་ཉི་མ་བཙན་རྒྱལ་གཤགས་པར་མ་ཟད།དྲེལ་རྫོང་གི་བྲག་སྒོ་མདས་གཏོར་ཏེ་དྲེའུ་མང་པོ་ཕྱི་ལ་མངགས་ནས་ཕྱིར་གླིང་ཡུལ་ལ་དེད་འོངས་པ་རེད།
འཁྲུངས་གླིང་མེ་ཏོག་ར་བ།
སྒྲུང་ཡིག་འདི་ལ་ལེའུ་དྲུག་ཡོད་ཅིང་།ཚིགས་ལྷུགས་མ་བརྩིས་ན་ཚིགས་བཅད༢༤༧༧ཡོད།ནང་དོན་གཙོ་བོ་ནི་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་གླིང་ནས་འཁྲུངས་རྗེས་སུ།ཕྱོགས་བཞིའི་དགྲ་དང་བདུད་ཀྱི་དཔུང་གིས་ཁྲ་མོ་གླིང་ལ་གནོད་འཚེ་བཏང་སྟེ་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་སྐུ་ན་ཕྲ་དུས་སུ་དགྲོང་རྩིས་བྱས།འོན་ཀྱང་གེ་སར་རྒྱལ་པོས་ཞུམ་པ་མེད་པའི་སྙིང་སྟོབས་ཀྱིས་ཕྱོགས་བཞིའི་དགྲ་དང་བདུད་ཀྱི་དཔུང་རྣམས་ལ་འཐབ་འཛིང་བྱས་ཤིང་།གཡུལ་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་རྒྱལ་རྔ་བརྡུངས་ཏེ་རྨ་ཡུལ་ཕྱུག་མོའི་ས་བཟུང་བའི་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྒྲུང་ཡིག་ཅིག་རེད།
ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད།
ཧོར་ཚུར་འདུལ་དང་ཧོར་ཕར་འདུལ་ཏེ་སྟོད་ཆ་སྨད་ཆ་གཉིས་ཀར་ལེའུ༤༢ཡོད་པར་ཚིག་ལྷུགས་མ་བརྩིས་ན།ཚིགས་བཅད༣༠༤༢༡ཡོད།འདི་ནི་གེ་སར་སྒྲུང་ཡིག་གི་ནང་ནས་ཆེས་རིང་བ་དང་ནང་དོན་ཡང་ཆེས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་རེད།སྒྲུང་འདིར་འཁོད་པ་ལྟར་ན།གེ་སར་གྱིས་བྱང་ཕྱོགས་བདུན་གྱི་ཡུལ་དུ་མེ་བཟའ་འབུམ་སྐྱིད་དང་བདུད་བཟའ་ཨ་སྟག་ཀླུ་མོ་གཉིས་ཀར་དུས་རྟག་ཏུ་མཛའ་མཐུན་རྩེད་མོའི་དགའ་བདེ་ལ་རོལ་བའི་སྐབས་སུ།ཧོར་གུར་དཀར་རྒྱལ་པོས་གླིང་གི་ནང་རུལ་ཨ་ཁུ་ཁྲོ་ཐུང་ལ་ངན་འབྲེལ་བྱས་ནས་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་གླིང་ན་བཞུགས་མེད་པའི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ཏེ་གླིང་ལ་ཧོར་དམག་དྲངས།གེ་སར་གྱི་ཕུ་བོ་རྒྱ་ཚ་ཞལ་དཀར་དང་ནུ་བོ་རོང་ཚ་གེ་འཕེན་དམར་ལེབ་གཉིས་ཀ་གཡུལ་དུ་བསད།འབྲུག་མོ་བཟུང་།སྤྱི་དཔོན་རོང་ཚ་ཁྲ་རྒན་ཕམ་པས་རི་ཁུག་ཏུ་གབ།ནང་ལ་ཁྲོ་ཐུང་གིས་གླིང་གི་རྒྱལ་སྲིད་འཕྲོགའབྲུག་མོས་ཁྲུང་ཁྲུང་ལ་འཕྲིན་ཡིག་བསྐུར་བས་གེ་སར་རང་ཡུལ་དུ་ལོག་སྟེ།ཁྲོ་ཐུང་ལ་ཆད་ཁ་བཅད་པ་དང་།ཁོང་གཅིག་པུ་ཧོར་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ནས་ཧོར་གྱི་དམག་དཔོན་མང་བོ་བསྒྲལ།རྒྱལ་སྲས་དགྲ་ལྷ་རྩེ་རྒྱལ་གྱིས་ཀྱང་དམག་ཆེན་དྲངས་ནས་ཐོན།མཐར་ཧོར་གུར་དཀར་རྒྱལ་པོ་བསད།ཧོར་གྱི་ཤན་པ་མེ་རུ་རྩེས་གླིང་ལ་མགོ་བཏགས་པ་དེ་དང་འབྲུག་མོ་བཅས་ཁྲིད་ནས་ཕྱིར་རང་ཡུལ་ལ་ཐོན་པ་རེད།
ཁ་ཆེ་གཡུ་རྫོང་།
སྒྲུང་ཡིག་འདི་ལ་སྟོད་ཆ།བར་ཆ།སྨད་ཆ་སྟེ་ཚན་པ་གསུམ་ཡོད།ཚིགས་ལྷུགས་མ་བརྩིས་ན།ཚིགས་བཅད་༥༨༩༤ཡོད།ནང་དོན་རགས་རིམ་པ་ནི་ཁ་ཆེའི་རྒྱལ་པོ་ཁྲི་བརྟན་གྱིས་བལ་པོ་སོགས་རྒྱལ་ཁམས་ཆུང་ངུ་འགའ་ཞིག་དབང་དུ་བསྡུས་རྗེས།ཁེངས་དྲེགས་ཆེས་ཆེར་གྱུར།གེ་སར་ནི་འགྲན་ཟླ་མེད་པའི་དཔའ་བོ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཡིན་པ་ཐོས་རུང་སྙིང་ནས་ཁས་ལེན་མ་བྱས་པར།གླིང་ཡུལ་ལ་དམག་དྲངས།གླིང་གིས་རང་སྲུང་མི་བྱེད་ཀ་མེད་དུ་གྱུར་པས་འཐབ་འཁྲུག་བརྒྱབ་ཅིང་།ཁ་ཆེའི་དམག་གིས་ཕམ་ཁ་ཆེན་པོ་ཁུར།མཐར་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་སྐུ་དངོས་གཡུལ་འཁྲུག་ཏུ་ཞུགས་ཏེ་ཁ་ཆེའི་ཡུལ་དུ་ཕེབས་ནས་ཁྲི་བརྟན་རྒྱལ་པོ་དུམ་བུར་གཤགས།སླ་གླིང་ལ་མགོ་བཏགས་རྗེས་གེ་སར་རྒྱལ་པོས་ལྷ་མདའ་འཕངས་ཏེ་ཁ་ཆེ་གཡུ་རྫོང་གི་གཏེར་སྒོ་ཕྱེས་ཤིང་།གཡུ་རིགས་སྣ་ཚོགས་བླངས་ནས་མི་དམངས་ལ་གཡུ་འགྱེད་བཏང་རྗེས་ཡར་རང་ཡུལ་དུ་ཕེབས་པ་རེད།
རྒྱ་ཚ་ཞལ་དཀར་རྫོང་།
སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་སྡེ་དགེ་རྫོང་གི་ལྕགས་ར་ས་ཆ་ལྕགས་ར་ཁོངས་ཁམས་བོད་གཞུང་ལམ་འགྲམ་རོལ་གྱི་རི་ངོགས་ནས་ལྕགས་ར་བསམ་འགྲུབ་རྩེའི་དགོན་པར་རྒྱ་ཚའི་རྫོང་ཆགས་ཡོད།ད་ལྟའི་བར་དུ་གནའ་རབས་ཀྱི་རྫོང་ཞིག་རལ་དུ་གྱུར་པ་ལྔ་ཡོད་པར་ས་དེ་གས་རྒྱ་ཚ་ཞལ་དཀར་གྱི་རྫོང་ཞེས་འབོད།བཤད་རྒྱུན་ལ་རྫོང་འདི་ནི་གླིང་གི་དཔའ་རྟུལ་རྒྱལ་ཚ་ཞལ་དཀར་གྱིས་ཕྱི་ནས་འོང་བའི་བཙན་འཛུལ་བ་འགོག་རྒྱུར་འཛུགས་བསྐྲུན་བྱས།རྫོང་དེའི་ཉེ་འདབས་ན་ལྷ་ཁང་ཞིག་བཞེངས་ཡོད་པར་སྒོམ་པ་མོ་ལྔ་བཞུགས་ཤིང་དུས་རྟག་ཏུ་གེ་སར་དང་རྒྱ་ཚ་སྒོམ་གྱིན་ཡོད་སྐད།