མི་ཚེ་ནི་མཛེས་རྩལ་གྱི་བརྩམས་ཆོས་ལྟ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། མིའི་རིགས་ཀྱི་བསམ་པའི་ཐོག་གི་རེ་འདུན་སྐོང་ཅི་ཐུབ་བྱ་རྒྱུ་ནི་མཛེས་རྩལ་པས་ཕུགས་འདུན་གྱི་དམིགས་ཡུལ་དུ་བརྩིས་ནས་བརྩོན་ལེན་བྱ་ཡུལ་དུ་གྱུར། མཛེས་རྩལ་རི་མོ་ལ་བག་ཆགས་ཟབ་མོ་ལྡན་པའི་ཡ་མ་ཚེ་རིང་ཉིད་ཆུང་བྱིས་པའི་དུས་ནས་རི་མོ་འབྲི་རྒྱུར་ཆེས་མོས་པ་ཡོད་པའི་དབང་གིས་ཁོའི་མི་ཚེའི་མདུན་ལམ་དུ་མཛེས་རྩལ་རི་མོས་བརྒྱན།  1965ལོར་ཡ་མ་ཚེ་རིང་གི་ལྟེ་ཁྲག་ཐོག་མར་གསེར་ཐར་རྩྭ་ཐང་དུ་ཕོབས་ནས་ལོ་ན་དྲུག་ལ་སོན་པའི་སྐབས་སུ། ཨ་མྱེའི་མདུན་ནས་ཁམས་མི་ཉག་རྟའུ་ཡི་ཡུལ་དུ་འཚར་ལོངས་བྱུང་། རྟའུ་ཉི་མཚོ་དགོན་ནི་ཁོ་ཚང་གི་ཉེ་འགྲམ་དུ་གནས་པས།  ཁོམ་པ་ཡོད་པའི་དུས་སུ་ཡ་མ་ཚེ་རིང་ཨ་མྱེ་དང་མཉམ་དུ་དགོན་པར་སྐོར་བར་ཕྱིན། དགོན་པའི་ནང་ལྡེབས་རིས་དག་བྱིས་བློས་ཁེངས་པའི་ཡ་མ་ཚེ་རིང་གི་མིག་ལམ་དུ་མངོན་ནས་ཕྱིན་ཆད་རང་ཉིད་མཛེས་རྩལ་གྱི་ལམ་དུ་བསྐྱོད་པར་མ་སྐུལ་དང་ལེན་གྱི་གསོན་ཤུགས་བསྣན་པར་བརྟེན། ཡ་མ་ཚེ་རིང་ཆུང་དུས་སུ་སློབ་གྲྭར་བསྐྱོད་པའི་དུས་སུ། གཟའ་ཉི་མར་འཁེལ་དུས་ཁོ་ཉིད་མཉམ་ལས་ཁང་གིས་འབྲུ་གསོག་ར་བ་བྱས་པའི་དགོན་པའི་ནང་དུ་ཕྱིན་ནས་གསོན་ཉམས་ལྡན་པའི་ལྡེབས་རིས་ལ་ཉམས་སུ་མྱོང་བཞིན་ལས་བྱ་འབྲི་དེབ་ཀྱི་ཐོག་ཏུ་འདྲ་བཤུས་བྱེད་ཁུལ་བྱས།
དུས་ཚོད་རྒན་པོས་ཚོར་མེད་ཀྱི་གོམ་སྟབས་བསྒྱུར་ནས་སྤྱི་ལོ་1976ལོར་སླེབས་སྐབས། ཁོའི་ཞང་པོ་བདེ་ཆེན་དགོན་པའི་སྤྲུལ་སྐུ་ལ་སྲིད་ཇུས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ནས་རྟའུ་རྫོང་སྲིད་གྲོས་སུ་ལས་ཀ་བཀོད་སྒྲིག་བྱས། དུས་དེ་ནས་བཟུང་ཡ་མ་ཚེ་རིང་ཞང་པོའི་སྐུ་མདུན་ནས་བོད་ཡིག་འབྲི་ཀློག་བྱེད་འགོ་ཚུགས། 
  སྒྱུ་རྩལ་བརྩོན་ལེན་བྱས་པའི་གོ་རིམ་ནི་ལྷག་བསམ་གྱིས་ཁེངས་པའི་ཚེ་སྲོག་གི་ལམ་བུ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། དེ་བས་ན་སེམས་ནང་དུ་བཅངས་པའི་ལྷད་མེད་ཀྱི་ཕུགས་བསམ་ནི་ཨང་དང་པོ་ཡིན་ལ། ལག་རྩལ་གྱི་གནད་དོན་ནི་ཨང་དང་གཉིས་པའི་གྲས་སུ་བཞག་ཆོག་གི་རེད་ཅེས་མཁས་དབང་གི་ཞལ་རྒྱུན་ལྟར།  ཡ་མ་ཚེ་རིང་གིས་མོས་པའི་སེམས་ཤུགས་ཀྱི་བང་རྩལ་དེ་མཛེས་རྩལ་གྱི་ཐང་ཆེན་དུ་བསྒྱུར་ནས་ཕྱིན་ཆད་ཀྱི་མདུན་ལམ་ལ་འཇོན་ནུས་ཀྱི་རྨང་གཞི་བཏིང་།།
  ཇི་སྐད་དུ། བརྩོན་འགྲུས་ཅན་ལ་མི་འགྲུབ་གང་ཡང་མེད་ཅེས་པའི་དཔེ་ལྟར།  1982ལོར་ཡ་མ་ཚེ་རིང་གིས་སྡེ་དགེ་རྫོང་རྫོགས་ཆེན་དུ་ཡོད་པའི་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་བོད་ཡིག་སློབ་གྲྭར་རྒྱུགས་འཕྲོད།  སློབ་གྲྭ་དེའི་ནང་ལོ་གཅིལ་སྦྱངས་བརྩོན་བྱས་རྗེས།  གསོ་བ་རིག་པ་དང་། སྒྲ་རིག་པ།  བཟོ་བ་རིག་པ་བཅས་ཀྱི་ཆེད་སྦྱོང་བགོས་པའི་སྐབས་སུ། མཛེས་རྩལ་རི་མོར་ཆེས་མོས་ལྡན་པའི་ཡ་མ་ཚེ་རིང་གིས་བཟོ་རིག་པའི་ཆེད་སྦྱོང་ལ་མིང་ཐོ་འགོད།  ཆེད་སྦྱོང་བགོས་རྗེས་སློབ་གྲྭའི་དགེ་རྒན་གྱིས་བཟོ་རིག་འཛིན་གྲྭའི་སློབ་མ་རྣམས་སྙན་པའི་གྲགས་པ་ཁྱབ་པའི་ཁམས་ཕྱོགས་ཀྱི་མཛེས་རྩལ་མཁས་ཅན་ཐང་ལྷ་ཚེ་དབང་གི་སྐུ་མདུན་ལ་བསྐྱལ། 
ཐང་ལྷ་ཚེ་དབང་གིས་ཁོ་ཚོར་གཟའ་འཁོར་གཅིག་ལ་སློབ་ཁྲིད་ཐེངས་བཞི་གནང་བ་ཕུད་ཁར།  དེ་མིན་གྱི་དུས་ཚོད་ནང་རང་སྦྱོང་ཁོ་ན་བྱེད་དགོས་ཀྱི་རེད།  ཡ་མ་ཚེ་རིང་གིས་མཛེས་རྩལ་རི་མོར་སེམས་རབ་ཏུ་ཆགས་པའི་རྣམ་པ་དེ་ཐང་ལྷ་ཚེ་དབང་གི་སྤྱན་ལམ་དུ་མངོན་མཐར། དུས་རྒྱུན་ཐང་ལྷ་ཚེ་དབང་གིས་ཡ་མ་ཚེ་རིང་ལ་ཟུར་ཁྲིད་བྱས་པས་མ་ཚད།  ཁོང་རང་ཉིད་ཀྱིས་མཛེས་རྩལ་རི་མོ་བྲིས་གནང་མཛད་པའི་མྱོང་ཚོར་བརྒྱུད་སྤེལ་གནང་།  ཡ་མ་ཚེ་རིང་གིས་ཀྱང་དུས་ཚོད་སྐར་ཆ་ཙམ་ལའང་གཅེས་འཛིན་བྱས་ཏེ། མཛེས་རྩལ་རི་མོ་ལ་བརྩོན་པ་དྲག་པོ་བྱས་པའི་དུས་མཚུངས་སུ།  སུམ་རྟགས་དག་གསུམ་དང་།  བཟོ་རིག་པའི་རིག་གཞུང་སྦྱོང་པ་དཔྱིས་ཕྱིན་བྱས་མཐར།  དགེ་སློབ་ཡོངས་ཀྱི་བསྔགས་བརྗོད་བྱ་ཡུལ་དུ་གྱུར།1985ལོར་དཀར་མཛེས་ཁུལ་རིག་གནས་ཅུས་བོད་ཀྱི་མཛེས་རྩལ་ཚོ་ཆུང་དུ་ཞུགས།  དུས་དེར་ཡ་མ་ཚེ་རིང་གིས་བྲིས་པའི་བརྩམས་ཆོས་སྒྲོལ་ལྗང་གི་ཐང་ཀ་དེ་དཀར་མཛེས་ཁུལ་དང་། སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་ལ་ཡོངས།  དེ་བཞིན་དུ་ཞང་ཀང་།  ཧྥ་རན་སི།  ཨར་ཅི་ལི་ཡ་བཅས་རྒྱལ་ཁབ་དང་ས་ཁུལ་སོགས་སུ་འཛུགས་གཉེར་བྱས་པའི་འགྲེམས་སྟོན་བྱེད་སྒོའི་ནང་ཞུགས་སྐབས་ལྟད་མོ་བའི་བསྔགས་བརྗོད་ཚད་མེད་ཐོབ་པ་རེད། 
  1986ལོར་སི་ཁྲོན་ཞིང་ཆེན་བོད་ཡིག་སློབ་གྲྭ་ནས་སློབ་མཐར་ཕྱིན་ཏེ་དཀར་མཛེས་ཁུལ་རིག་གནས་ཅུས་སུ་ལས་བགོས་བྱས།  དུས་དེ་ནས་བཟུང་ཡ་མ་ཚེ་རི་གིས་གཙོ་བོ་མཛེས་རྩལ་དང་གནའ་ཤུལ་རིག་གནས་ཀྱི་ལས་ཀ་བསྒྲུབས་ཞོར་དུ།  དར་མདོའི་རྡོ་རྗེ་བྲག་དགོན་དང་ལྷ་མོ་རྩེ་དགོན།  ནན་ཅིང་དང་ཧེང་ཀྲེན།  ཅང་ཞི་ལུའུ་ཧྲན་བཅས་ཀྱི་དགོན་སྡེའི་ནང་ཡ་མ་ཚེ་རིང་གིས་སོར་རྩེ་ནས་ཐོན་པའི་བརྩམས་ཆོས་དུ་མ་འཇོག་ཡོད།  ཡ་མ་ཚེ་རིང་གིས་ལོ་མང་རིང་ལ་སྦྱངས་བརྩོན་དང་བརྩོན་ལེན་བྱས་པས་གཡུར་དུ་ཟ་བའི་འབྲས་བུ་སྨིན་པ་ནི་ལོས་ཡིན། 1992ལོར་བཀའ་བསྟན་པར་བསྐྲུན་བྱ་རྒྱུ་དེ་རྒྱལ་ཁབ་ལོ་ལྔའི་འཆར་གཞི་བརྒྱད་པའི་ནང་བཞག་པར་བརྟེན།  ཀྲུང་གོའི་བོད་རིག་པའི་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་གནས་ཀྱི་བཀའ་བསྟན་དཔེར་བསྡུར་ཅུས་ཀྱིས་ཡ་མ་ཚེ་རིང་ཉིད་རྒྱུན་རིང་གི་རི་མོ་འབྲི་མཁན་ལ་གདན་ཞུ་བྱས་ནས་བཀའ་བསྟན་འགྱུར་གྱི་བར་བཅུག་རི་མོ་ཚང་མ་བྲིས། 
  2001ལོར་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་སྐུ་འཁྲུངས་ནས་ལོར་ཆིག་སྟོང་འཁོར་བའི་སྐབས་སུ་དཀར་མཛེས་ཁུལ་གྱིས་གླིང་སྒྲུང་མཐུན་ཚོགས་བཙུགས་ནས་ཡ་མ་ཚེ་རིང་ལས་འཛིན་པར་བདམས་ཐོན་བྱུང་།  ཆུང་དུས་སུ་རིག་རྩལ་གྱི་རྩེད་མོ་མཐོང་རྒྱུ་དཀོན་པས་དུས་རྒྱུན་མི་རྒན་ཚོས་གླིང་སྒྲུང་བཤད་པར་ཉམས་འཇོག་བྱས་མཐར།  གླིང་སྒྲུང་མི་སྣ་དང་ཁོར་ཡུག་སོགས་ལ་བག་ཆགས་ཟབ་མོ་ཆགས་ཡོད།  ཉིན་ཞིག་སློབ་གྲོགས་ཚོ་འདུ་འཛོམས་བྱས་པའི་སྐབས་སུ་དགེ་རྒན་ལ་དྲིན་ལན་འཇལ་བའི་ཆེད་དུ།  དགེ་རྒན་གྱི་འདྲ་སྐུ་ཞིག་འབྲི་རྒྱུའི་གླེང་མོལ་བྱས།  མཐར་ཐུག་ཚང་མས་བསམ་ན་དགེ་རྒན་གྱི་འབྲི་རྩལ་རྒྱུན་འཛིན་དང་དར་སྤེལ་གཏོང་རྒྱུ་ནི་དགེ་རྒན་ལ་དྲིན་ལན་འཇལ་བའི་བྱེད་ཐབས་ཡག་ཤོས་ཤིག་རེད་ཅེས་མ་གྲོས་གཅིག་མཐུན་བྱས་ཏེ་ཐང་ལྷ་ཚེ་དབང་གི་སྒྱུ་རྩལ་ཞིབ་འཇུག་མཐུན་ཚོགས་བཙུགས་ནས་དགེ་རྒན་གྱིས་སློབ་བརྒྱུད་གནང་བའི་འབྲི་རྩལ་སྤྱོད་དེ་གེ་སར་སྟོང་ཐང་ཆེན་མོ་བྲིས་རྒྱུའི་གཏན་འཁེལ་བྱས། 
 གེ་སར་སྟོང་ཐང་ཆེན་མོ་འཛུགས་གཉེར་བྱེད་མཁན་དཀོན་མཆོག་བཀྲ་ཤིས་ཀྱིས་གདན་ཞུས་ལྟར།  ཡ་མ་ཚེ་རིང་། ལྷ་མོ་དང་མགོན་པོ་ཚེ་རིང་བཅས་གསུམ་པོ་སྟོང་ཐང་ཆེན་མོའི་གསར་སྐྲུན་བྱེད་མཁན་གཙོ་བོར་གཏན་འཁེལ་བྱས་ནས་གེ་སར་རྒྱལ་པོ་དང་། གེ་སར་རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོ་བདུན་དང་།  དཔའ་ཐུལ་སུམ་ཅུ་བཅས་ཀྱི་བྱད་གཟུགས་དང་ཉམས་འགྱུར་གཏན་འཁེལ་བྱས་མཐར།  གེ་སར་སྟོང་ཐང་ཆེན་མོ་འབྲི་རྒྱུའི་གོམ་ཁ་དང་པོར་བསྒྱུར་བར་བྱས་རྗེས་བླ་ན་མེད་པ་འཇོག་ཡོད།