བོད་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་དུ་སྒྲུང་པ་དང་གླུ་པ།བྲོ་པ་སོགས་བགྲང་ལས་འདས་ཤིང་དེ་དག་གིས་རང་རིགས་ཀྱི་དམངས་ཁྲོད་རིག་གནས་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་གྱི་ཐད་ལ་བླ་ན་མེད་པའི་བྱས་རྗེས་བཞག་དང་འཇོག་བཞིན་མཆིས་པ་ནི་ང་ཚོས་ཁ་ཞེ་གཉིས་མེད་ཀྱིས་ཡི་རང་བྱེད་དགོས་པ་ཞིག་རེད།དེ་ཡང་སྡེ་དགེ་རྫོང་ཐོག་ཏུ་གེ་སར་སྒྲུང་ཡིག་བཤད་པ་དང་སྒྲུང་གླུ་ལེན་པ་ལ་ཐོགས་ཐུག་མེད་པའི་སྒྲུང་པ་གྲགས་ཅན་ཨ་ཉིད་ཟེར་བ་ཞིག་ཡོད་པ་གོ་ཐོས་བྱུང་བས་བྱ་རྨ་བྱས་འབྲུག་སྒྲ་ཐོས་པ་ལྟར་དགའ་སྤྲོ་དཔག་མེད་བརྟས་ཏེ་ཁོང་གི་དྲུང་དུ་བཅར་ནས་གནས་ཚུལ་རྒྱུས་ལོན་བྱ་རྒྱུའི་གྲོས་ཐག་བཅད།སེམས་སུ་དྲི་གཞི་སྣ་ཚོགས་བཅངས་ཏེ་རྫོང་ཡུལ་སྐོར་ཅུས་ཀྱི་འགོ་ཁྲིད་དང་མཉམ་དུ་སྒྲུང་པ་ཨ་ཉིད་ཀྱི་བཞུགས་སའི་ཕྱོགས་སུ་བསྐྱོད།སྟབས་ལེགས་པ་ལ་པར་ཁང་ཁྲོམ་ལམ་དུ་ཁོང་དང་ཐུག་འཕྲད་བྱུང་།ལུས་ཀྱི་སྟོད་སྨད་ལ་སྤྲས་པའི་ཆ་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་བོད་ཆས་དང་དམར་མདངས་ལྡན་པའི་ཞལ་ངོ་།གནག་སྣུམ་གྱི་རལ་པ་བཅས་ལས་ཁམས་པའི་ཕོ་སར་ལ་ཡོད་པའི་གཟི་ཉམས་ཤིག་མངོན་པས་ཕར་བལྟས་ན་ལོ་ངོ་བཞི་བཅུ་ཡས་མས་ཀྱི་ཕོ་སར་ཞིག་དང་འདྲ།ཁོང་གིས་ང་ཚོའི་འོངས་དོན་ཤེས་འཕྲལ་ཞལ་ནས་ལགས་སོ།ཚེ་རིང་།ཞེས་གུས་བཀུར་དང་སྨོན་ཚིག་རྒྱུན་མི་ཆད་པར་ཁོང་གི་ཁྱིམ་གྱི་ཕྱོགས་སུ་ཁྲིད།ལམ་བར་དུ་རྡོ་ཡི་ཐེམ་སྐས་རེ་རེ་ལ་འཛེག་དུས་དམངས་ཁྲོད་སྒྱུ་རྩལ་པ་ཞིག་གི་རེ་མཐོ་རེ་དམའ་ཡི་ཤུལ་རྗེས་འཚོལ་བའི་སྣང་བ་ཞིག་ངང་ངམ་ཤུགས་སུ་སྐྱེས་བྱུང་།  ཁྱིམ་དུ་འབྱོར་རྗེས་ང་ཚོས་ཞིམ་མངར་གྱི་སྲུབ་ཇ་འཐུང་ཞོར་ཁ་བརྡ་ལབ་གླེང་བྱེད་དུས་ཁོང་གིས་སྦ་གསང་ཅི་ཡང་མེད་པར་ང་ནི་སྤྱི་ལོ༡༩༤༩ལོར་སྡེ་དགེ་རྫོང་འཁོར་ལོ་མདོ་ཤང་གསེར་འབར་གྲོང་ཚོ་རུ་ཕ་ཞི་གྲུབ་དང་མ་ཉི་ཤར་འཚོ་གཉིས་ཀྱི་བུ་རུ་སྐྱེས།མིང་སྲིང་བདུན་ཡོད་པ་ལས་ང་ནི་བུ་གསུམ་པ་ཡིན།ཆུང་དུས་སུ་ཕྱི་ནང་གི་ཆ་རྐྱེན་མ་འཛོམས་པས་ཡི་གེ་སྦྱངས་མ་ཐུབ་པར་ནོར་ལུག་གི་རྗེས་སུ་འབྲངས་ཏེ་རྫི་བོ་མི་བྱེད་ཁག་མེད་དུ་གྱུར།ལོ་བཅུ་གཉིས་ཐོག་བླ་མ་བློ་དགའ་ཞེས་པའི་དྲུང་དུ་ཀ་ཁའི་སྦྱོར་ཀློག་སྦྱངས།ཆ་རྐྱེན་དབེན་པས་རྡོ་ལེབ་ཀྱི་ངོས་སུ་ཀ་ཁའི་འབྲི་སྟངས་སྦྱངས་དགོས་མོད་སེམས་སུ་མེད་མུག་གི་སྡུག་བསྔལ་ཅི་ཡང་ཡོད་མ་མྱངས།འོན་ཀྱང་ཡར་རབས་ཀྱི་ལས་ལ་བར་ཆད་མང་ཞེས་པ་ལྟར་ལོ་གཉིས་ཙམ་གྱི་རྗེས་སུ་བཀའ་དྲིན་གསུམ་ལྡན་གྱི་བླ་མ་བདེ་བར་གཤེགས་པས་དེ་ནས་བཟུང་རིག་པ་དོན་དུ་གཉེར་བའི་གོ་སྐབས་མ་རྙེད།རེད་དེ་ང་ནི་ཆུང་དུས་ནས་མི་སྙིང་རུས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པས་ལས་ཀ་ལས་ཞོར་དུ་གེ་སར་སྒྲུང་ཡིག《ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད》དང་《རྟ་རྒྱུགས་ནོར་བུ་ཆ་བདུན》《འཁྲུངས་གླིང》《ལྷ་གླིང》《སྟག་གཟིག་ནོར་རྫོང་》སོགས་ལ་བལྟས་ཏེ་རང་སྦྱངས་བྱས་ཏེ་འབྲས་བུ་ཡག་པོ་སྨིན།ལོ་བཅོ་བརྒྱད་ཙམ་ལ་མཉམ་ལམས་ཁང་གི་བྲོ་འཁྲབ་མཁན་བྱས།དེ་དུས་བྲོ་འཁྲབ་མཁན་བུ་དང་བུ་མོ་བཅུ་རེ་ཡོད།ང་ཡིས་བྲོ་ཚིག་བརྩམས་ལ་འཁྲབ་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་ལོ་རེ་ལ་ཐེངས་དྲུག་རེ་ཙམ་འཁྲབ་སྟོན་བྱས་པས་མང་ཚོགས་ཀྱི་དགའ་བསུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཅེས་གསུངས།ཁོང་གིས་འདས་དུས་ཀྱི་སྐྱིད་སྡུག་རྗེས་དྲན་བྱེད་དུས་ཡིད་སེམས་སྤོབས་པས་ཁེངས་ཤིང་དཔའ་བའི་ཉམས་ཀྱང་མངོན་འདུག ཁྱེད་ཀྱིས་དུས་ནམ་ཞིག་ལ་གེ་སར་སྒྲུང་བཤད་འགོ་བརྩམས་པ་ཡིན་ཞེས་དྲི་བ་བཏོན་པ་ན་ཁོང་གིས་འཛུམ་མདངས་དང་བཅས་ཏེ་སྤྱིར་དེ་དུས་ངས་རྒྱུན་དུ་གེ་སར་ལ་གསོལ་བ་འདེབས་བཞིན་ཡོད།ཉིན་ཞིག་ལ་སྟག་ཡག་ཅེས་པའི་རི་བོ་ལ་རྫི་བོ་བྱེད་དུ་སོང་།ལུས་པོ་ངལ་ཐང་ཆད་དེ་ངལ་གསོ་བ་ན་གཉིད་དུ་ལོག རྨི་ལམ་ནང་དུ་ལུས་ལ་མདའ་གྲི་མདུང་གསུམ་གྱིས་བརྒྱན་ཞིང་རྟ་དཀར་པོ་བཞོན་པའི་མི་སྣ་བདུན་དང་འཕྲད།དེའི་ནང་ལས་གཅིག་ཁོ་བོའི་མདུན་དུ་བཅར་ཏེ་ཁྱོད་ལ་ལས་འགན་གསུམ་ཡོད་དེ།གཅིག་ནི་ལུས་པོ་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས།གཉིས་ནི་སྐད་ལ་དང་དོད་བྱེད་དགོས།གསུམ་ནི་གེ་སར་སྒྲུང་བཤད་དགོས།དེ་མིན་ན་ཁྱོད་གསད་ལེ་ཡིན་ཞེས་ཟེར་བ་ལ་ངས་ཁྱོད་སུ་ཡིན་ཞེས་དྲིས་པར་མི་དེས་ང་ནི་ལྷ་ཕྲུག་འདན་ཆེན་འོད་དཀར་ཡིན་ཞེས་ཟེར་ཞོར་དུ་རྟ་ཡི་ལྕག་ཚན་ངའི་མགོ་བོའི་ཐོག་ཏུ་བཞག་པས་ང་རང་གཉིད་ལས་སད་བྱུང་།གཉིད་ལས་སད་མ་ཐག་ལུས་སེམས་བདེ་བར་གྱུར་ཞིང་དགའ་སྤྲོ་དཔག་མེད་སྐྱེས་ཏེ་འདི་ནི་ལས་ཀྱིས་བསྐོས་པ་ཡིན་པས་ད་ནས་གེ་སར་སྒྲུང་བཤད་རྒྱུའི་དམ་བཅའ་བཞག ཁྱིམ་དུ་ལོག་རྗེས་ཨ་ཕ་ལ་གནས་ཚུལ་ཞུས་པས་ཨ་ཕས་ཀྱང་སྐུལ་མ་ཡང་ནས་ཡང་དུ་བྱས།དེ་དུས་ཕྱི་ནང་གི་ཆ་རྐྱེན་མ་འཛོམས་ཀྱང་ལྐོག་ཏུ་གེ་སར་སྒྲུང་བཤད་འགོ་བརྩམས་པ་ན་ཉན་མཁན་རྣམས་ཀྱི་རྣ་བའི་བདུད་རྩི་དང་ཡིད་ཀྱི་གསོས་སུ་གྱུར་ཞེས་གསུངས།གོ་ཐོས་སུ་ཁྱེད་རང་ས་ཆ་སོ་སོར་གེ་སར་སྒྲུང་བཤད་དུ་ཕེབས་མྱངས་ཞེས་པ་དེ་བདེན་པ་ཡིན་ནམ་ཞེས་དྲིས་པ་ན།ཁོང་གིས་སྤོབས་པ་ཆེན་པོ་དང་བཅས་དེ་བདེན་པ་རེད།ལོ་རབས་བདུན་ཅུར་སི་ཁྲོན་རྒྱང་བསྒྲགས་ཁང་གི་བློ་མཐུན་སྐལ་བཟང་ཚེ་རིང་སྡེ་དགེར་ཕེབས་ནས་ང་འཚོལ་དུ་ཡོངས།དེ་དུས་ངས་《ལྷ་གླིང་གབ་རྩེ་དགུ་སྐོར》སོགས་སྒྲུང་སྣ་བཅོ་ལྔ་ཙམ་མ་གཏོགས་བཤད་མི་ཤེས།ཁོང་གི་བཀའ་དྲིན་གྱིས་སྤྱི་ལོ་༡༩༧༩ལོར་སི་ཁྲོན་མི་དམངས་ཀུན་ཁྱབ་རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་སུ་ཟླ་བ་དགུ་ཙམ་བསྡད་དེ་《ཧོར་གླིང་གཡུལ་འགྱེད》དང་《རྟ་རྒྱུགས་ནོར་བུ་ཆ་བདུན》